|
ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΗΝ
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΣΤΗ ΧΟΙΡΟΚΟΙΤΙΑ
(Υπεύθυνη ανασκαφής: Δρ. Ελένη Προκοπίου)
Το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων, Τμήμα Αρχαιοτήτων, ανακοινώνει τη λήξη των διερευνητικών ανασκαφών που διεξήχθησαν, μεταξύ της 12ης.4-21ης.4.2010, 14.6-2.7.2010 και 19.7-20.9.2010, στην περίμετρο του μεσοβυζαντινού ναού της Παναγίας του Κάμπου στη Χοιροκοιτία, υπό τη διεύθυνση της δρος Ελένης Προκοπίου, Αρχαιολογικής Λειτουργού Α΄. Η έρευνα επιχορηγήθηκε από την εκκλησιαστική επιτροπή Αγίου Ιακώβου του Πέρσου Χοιροκοιτίας.
Η ανασκαφή επιβλήθηκε από την ανάγκη εκτέλεσης έργων αποστράγγισης, για την αντιμετώπιση των υγρασιών που επηρεάζουν βλαπτικά τον ζωγραφικό διάκοσμο του μνημείου.
Έγιναν αρχικά μικρές δοκιμαστικές τομές, για τη διερεύνηση του ενδεχομένου ύπαρξης παλαιότερων φάσεων, οι οποίες και επιβεβαίωσαν την ανησυχία αυτή, και στη συνέχεια η ανασκαφή επεκτάθηκε σε όλη την περίμετρο του μνημείου, σε απόσταση έως και 7.00 μ. στα βόρεια και νότια, έως 14.00-16.00 μ. στα δυτικά και έως 5.00 μέτρα στα ανατολικά.
Από την έρευνα αυτή διαπιστώθηκε η ύπαρξη παλαιότερων αρχιτεκτονικών και οικοδομικών φάσεων του μνημείου, εκ των οποίων η παλαιότερη (1η φάση-κόκκινο χρώμα στην κάτοψη) ανήκει σε μία τρίκλιτη εκκλησία με εγγεγραμμένες πλάγιες αψίδες, πιθανότατα του τέλους του 6ου ή των αρχών ου 7ου αιώνα, που ανήκει σε έναν ξεχωριστό αρχιτεκτονικό τύπο, o οποίος δεν έχει διακριβωθεί ακόμα. Διέθετε προσκτίσματα, τόσο στη βόρεια, όσο και στη νότια πλευρά του, εκ των οποίων αυτά της νότιας πλευράς φαίνεται να είχαν ταφικό χαρακτήρα.
Μέσα στην περίοδο των αραβικών επιδρομών (μετά τα μέσα του 7ου αιώνα) ο ναός αυτός συμπτύχθηκε στο κεντρικό κλίτος της αρχικής φάσης, αξιοποιώντας, με μικρή μετατροπή, την υφιστάμενη αψίδα του κεντρικού κλίτους (2η φάση-μπλε χρώμα στην κάτοψη). Στις όψεις του ναού αυτού χρησιμοποιήθηκαν μεγάλες ασβεστολιθικές πλάκες, οι οποίες έδιναν την εικόνα ενός πολύ καλά δομημένου οικοδομήματος, αποτελούσαν όμως απλή επένδυση. Ο μικρός αυτός μονόχωρος και μάλλον τρουλλαίος ναός, κατέρρευσε από ισχυρή σεισμική δόνηση, πιθανότατα μέσα στον 8ο αιώνα και ο χώρος ερημώθηκε για κάποιο χρονικό διάστημα.
Αναστηλώθηκε (3η φάση-ροζ χρώμα), με χρήση του οικοδομικού υλικού που ήταν διάσπαρτο στον χώρο στον τύπο του συνεπτυγμένου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλλο (η κύρια φάση δηλαδή του ναού που ήταν μέχρι πρόσφατα ορατή και επισκέψιμη) στα τέλη του 10ου αιώνα, πιθανότατα λίγο μετά τη λήξη της περιόδου των αραβικών επιδρομών.
Μέσα στα χρόνια της Φραγκοκρατίας/ Ενετοκρατίας, τέλη 15ου/αρχές 16ου αιώνα, ο ναός επεκτάθηκε προς τα δυτικά (4η φάση-καφέ χρώμα). Η περίμετρός του χρησιμοποιήθηκε για ταφές, κάποιες από τις οποίες διατάραξαν τα παλαιότερα στρώματα της βυζαντινής περιόδου, ενώ στα δυτικά δημιουργήθηκε ένα αίθριο με στοές στην ανατολική και βόρεια πλευρά του. Στο βορειοδυτικό άκρο του συμπλέγματος αυτού αποκαλύφθηκαν τα θεμέλια ενός ελαιοπιεστηρίου.
|