Τμήμα Αρχαιοτήτων

Ανασκαφές

Κοιλάδα του ποταμού Κούρη: Πανεπιστήμια Φλωρεντίας, Κιέτι και Πεσκάρας


(Πανεπιστήμια Φλωρεντίας, Κιέτι και Πεσκάρας)


Το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανακοινώνει τα αποτελέσματα του προγράμματος ερευνών έτους 2008 των Πανεπιστημίων της Φλωρεντίας, Κιέτι και Πεσκάρας στην Κοιλάδα του Ποταμού Κούρη. Τα αποτελέσματα ήσαν ενδιαφέροντα και επιβεβαίωσαν τις υποθέσεις που είχαν διατυπωθεί στην έκθεση του 2007. Επιπλέον άνοιξαν νέους ορίζοντες εργασίας για το προσεχές μέλλον. Η έρευνα εδάφους άρχισε στις 11 Σεπτεμβρίου και ολοκληρώθηκε την 4η Οκτωβρίου του 2008.

1. Επιφανειακή έρευνα

Ολοκληρώθηκε η επισκόπηση της δυτικής όχθης της κοιλάδας του ποταμού Κούρη. Η εικόνα είναι διαφορετική από αυτήν της ανατολικής όχθης, καθότι τα μόνα σχετικά ευρήματα της Ελληνορωμαϊκής περιόδου περιορίζονται στα χαμηλά επίπεδα της κοιλάδας στα νότια. Η μορφολογία του εδάφους (απότομες πλαγιές από το φράγμα μέχρι τις διαμορφωμένες κατά την ρωμαϊκή περίοδο πεδιάδες), είχε πιθανότατα επιβάλει μετακίνηση ανθρώπων από τα βόρεια προς τα νότια, κατά μήκος του ποταμού. Θα μπορούσε δηλαδή να υποτεθεί ότι, κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. ο δρόμος που συνέδεε την περιοχή της Άλασσας ή και άλλους οικισμούς των υψιπέδων της ενδοχώρας, που βρίσκονταν γύρω από το ποτάμι, με την ακτή, βρισκόταν κατά μήκος της ανατολικής όχθης του ποταμού. Αυτό το πεδίο εργασίας θα αναλυθεί σε βάθος στο μέλλον με την περισυλλογή περισσότερων δεδομένων.

Επανεξετάστηκε επίσης περιοχή στην ανατολική πλευρά του ποταμού, όπου είχε υποτεθεί η ύπαρξη μίας αγροτικής εγκατάστασης της Πρώϊμης και Μέσης Εποχής του Χαλκού από την υψηλή ποσότητα διάσπαρτης ερυθροστιλβωτής κεραμικής. Η εικασία αυτή έχει ενισχυθεί και από το αποτέλεσμα γεωφυσικής έρευνας με Μαγνητόμετρο.

Έχουν επίσης εντοπιστεί κάποιοι τάφοι αμφίβολου χρονολόγησης, ενώ έχουν περισυλλεχθεί δείγματα απολιθωμάτων και άλλου γεωλογικού υλικού.

Επιπλέον έχουν γίνει ταυτίσεις πηλών από διαφορετικές κατηγορίες κεραμικής, που περισυλλέχθηκαν, τόσο κατά τη διάρκεια των επιφανειακών ερευνών, όσο και των ανασκαφών. Οι έρευνες αυτές στόχο έχουν την αναζήτηση των πηγών προέλευσης της κεραμικής, καθώς και τη χημική και ορυκτολογική τους σύνθεση.

Γίνεται ακόμα καταγραφή και ετυμολογική ανάλυση των τοπωνυμίων της κοιλάδας για τον σχηματισμό της από γλωσσολογικής πλευράς εικόνας του χώρου, με βασικό σημείο αναφοράς το τοπωνύμιο Αλασίυα καθώς και ονομάτων της προφορικής παράδοσης.

2. Οι αρχαιολογικές τομές

Η ανασκαφική έρευνα επικεντρώθηκε στο βορειότερο σημείο της περυσινής επισκόπησης της ανατολικής πλευράς του ποταμού Κούρη. Έχουν γίνει τέσσερεις τομές, τόσο στην κορυφή του λόφου, όσο και σε χαμηλότερα υψίπεδα. Οι ανασκαφές έδωσαν ενδείξεις, κυρίως κεραμικό υλικό, για την ύπαρξη κατασκευών της Πρώϊμης και Μέσης Εποχής του Χαλκού. Η παρουσία της ερυθροστιλβωτής κεραμικής ήταν έντονη σε όλες τις τομές. Διαπιστώθηκε ακόμα η ύπαρξη ενός σύνθετου συστήματος κυκλικού περιβόλου/τείχους. Οι τομές έδειξαν δύο φάσεις, εκ των οποίων η πρώτη της Εποχής του Χαλκού με ερυθροστιλβωτή κεραμική και η δεύτερη της Ελληνορωμαϊκής περιόδου. Για τη γραφική αποκατάσταση των κτισμάτων αυτών έγινε λεπτομερής αποτύπωση τοπογραφική, με θεοδόλιχο και με αεροφωτογραμμετρία.

Μία μεγαλύτερη τομή στην κορυφή του λόφου υπέδειξε την ύπαρξη ενός μεγάλου εργαστηριακού χώρου, προορισμένου για την επεξεργασία δερμάτων ή υφασμάτων, με την οποίαν συνδέονται επικοινωνούσες λαξευτές στο έδαφος λεκάνες και αγωγοί, καθώς και αριθμός αγνύθων (δηλ. κεφαλών αδραχτιού) και υφαντικών βαριδίων. Στο τρίτο χαμηλότερο υψίπεδο, έχουν ανασκαφεί τρεις λαξευτοί τάφοι. Ανάμεσα στα κτερίσματά τους συγκαταλέγεται αριθμός αγγείων ποικίλων σχημάτων της ερυθρής στιλβωτής κεραμικής, καθώς και μικρά αντικείμενα (διακοσμημένες αγνύθες, δισκία/κοσμήματα από πικρολίτη). Η ομοιογένεια των ευρημάτων, τόσο του εργαστηρίου, όσο και των τάφων υποδεικνύει ότι αυτά αποτελούν τον εξοπλισμό ενός εργαστηρίου μίας μόνο τεχνικής εξειδίκευσης. Η ανθρωπολογική ανάλυση του οστεολογικού υλικού από τους πιο πάνω τάφους υπέδειξε ότι σε έναν από αυτούς είχε γίνει ένας πολλαπλός ενταφιασμός, (ανδρός, γυναικός και παιδιού μαζί) και σε έναν δεύτερο ένας μεμονωμένος ενταφιασμός γυναικός.











Παρακαλώ κάντε κλικ εδώ για να εκτυπώσετε το έγγραφο.
Εκτύπωση