Έντιμε Κύριε Πρόεδρε, Έντιμοι Κύριοι Βουλευτές,
Όπως γνωρίζετε, το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων έχει ένα εξαιρετικά πολυσχιδές πεδίο δραστηριοτήτων και αρμοδιοτήτων. Έχει οκτώ Τμήματα, οκτώ τομείς αρμοδιότητας, στα οποία πρόσφατα προστέθηκε και το Τμήμα Ελέγχου. Το Υπουργείο χωρίζεται σε τέσσερεις βασικούς τομείς, τον τομέα των έργων, τον τομέα των συγκοινωνιών, τον τομέα των επικοινωνιών και τις αρχαιότητες. Ειδικότερα, στον τομέα των έργων δραστηριοποιούνται το Τμήμα Δημοσίων Έργων και το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, ενώ στις συγκοινωνίες από ξηρά, θάλασσα και αέρα, αρμόδια είναι το Τμήμα Οδικών Μεταφορών, το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας και το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, στις επικοινωνίες αρμόδια είναι το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών και το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και τέλος έχουμε το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Οι βασικές επιδιώξεις της τριετίας 2011- 2013 που αντανακλώνται στον ενώπιον σας προϋπολογισμό για το 2011 είναι συνοπτικά:
· Η γρήγορη, άνετη και ασφαλής διακίνηση των πολιτών στο οδικό δίκτυο που επιτυγχάνεται με σύγχρονες μεθόδους εκτέλεσης Δημοσίων Έργων και με την έγκαιρη υλοποίηση τους, οι άνετες και αξιοπρεπείς συνθήκες εξυπηρέτησης και στέγασης των Υπηρεσιών του Κράτους σε σύγχρονα κτίρια, καθώς και η συμβολή στην ανάπλαση του κοινωνικού περιβάλλοντος σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον.
· Η ανάπτυξη της Κύπρου ως διεθνούς ναυτιλιακού κέντρου, καθιέρωση της Κυπριακής Σημαίας ως σημαίας ποιότητας, αναβάθμιση της ναυτιλιακής υποδομής και προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από την μόλυνση.
· Η καθιέρωση της Κύπρου σε περιφερειακό τηλεπικοινωνιακό κόμβο και δημιουργία σταθερού και αξιόπιστου ρυθμιστικού περιβάλλοντος.
· Η τεχνολογική αναβάθμιση και καινοτομίες στις Επικοινωνίες και στην Κοινωνία της Πληροφορίας, μέσω μιας ολοκληρωμένης εθνικής ψηφιακής στρατηγικής, ούτως ώστε να γίνουν οι ψηφιακές τεχνολογίες ο καταλύτης για την επιτάχυνση της οικονομίας,
· Η εισαγωγή τολμηρών λύσεων στο Κυκλοφοριακό.
· Η συνεχής ποιοτική αναβάθμιση των υφιστάμενων υπηρεσιών Πολιτικής Αεροπορίας και δημιουργία νέων που προκύπτουν από τις αυξημένες απαιτήσεις που δημιουργεί το Κοινοτικό Κεκτημένο στον τομέα των αερομεταφορών, η αναβάθμιση του ρυθμιστικού ρόλου του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας σε θέματα Διαχείρισης Εναέριας Κυκλοφορίας και η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών για θέματα ασφάλειας πτήσεων και εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού, καθώς και ο πλήρης εκσυγχρονισμός και αναδιάρθρωση του τομέα της Πολιτικής Αεροπορίας.
· Η πλήρης ανάπτυξη του νέου συστήματος δημοσίων επιβατικών μεταφορών, που ξεκίνησε στις 5 Ιουλίου αυτού του χρόνου, η βελτίωση της ασφάλειας στις οδικές μεταφορές, η ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στον τομέα των οδικών μεταφορών, η άυξηση του επιπέδου οδικής ασφάλειας και η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκαλούνται από τις μεταφορές .
· Η έρευνα, προβολή, ανάδειξη και κυρίως η συντήρηση και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου.
· Η περαιτέρω δραστική μείωση των οδικών δυστυχημάτων και η ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.
· Η περαιτέρω αναβάθμιση των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων του αυξανόμενου ανταγωνισμού.
· Η πληρέστερη και αναβαθμισμένη επιτήρηση της αγοράς Ηλεκτρομηχανολογικών Προϊόντων
· Η εμπέδωση της Χρηστής Διοίκησης ως κανόνα συμπεριφοράς σε όλες τις βαθμίδες του ΥΣΕ μέσω της άσκησης προληπτικού-τεχνικού, οικονομικού και διαχειριστικού ελέγχου στα διάφορα έργα που εκτελεί το Υπουργείο και τα Τμήματα του.
Ο Προϋπολογισμός του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων που βρίσκεται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων και που θα σας παρουσιάσω συνοπτικά στη συνέχεια, είναι απόλυτα σύμφωνος και συμβατός με τη προσέγγιση της Κυβέρνησης για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Ενίσχυση της ανάπτυξης και αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών με ταυτόχρονο περιορισμό των τακτικών δαπανών που αφορούν λειτουργικές δαπάνες. Πιστεύουμε ότι έχουμε πετύχει σε μεγάλο βαθμό και τους δύο αυτούς στόχους.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων για το 2011, όπως τελικά κατατέθηκε στη Βουλή, ανέρχεται σε €417.9 εκ. έναντι €402.9 εκ. το 2010 (αύξηση 3,7%). Εάν δείτε τα επιμέρους στοιχεία θα διαπιστώσετε ότι οι τακτικές δαπάνες ανέρχονται σε €276.3 εκ., έναντι €279.3 εκ. το 2010, δηλαδή παρουσιάζουν μείωση 1% και ο τακτικός προϋπολογισμός του Υπουργείου αποτελεί το 4,9 % του συνόλου των τακτικών δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισμού. Αντίθετα οι αναπτυξιακές δαπάνες ανέρχονται σε €138.2 εκ., έναντι €120.5 το 2010, δηλαδή παρουσιάζουν πολύ σημαντική αύξηση, της τάξης του 14,7% και αποτελούν το 11,5 % του συνόλου των αναπτυξιακών δαπανών του κράτους.
‘Ένα θέμα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα το Υπουργείο, αλλά και τίθεται πάντοτε όταν συζητούνται οι προϋπολογισμοί είναι αυτό του ποσοστού Υλοποίησης του Προϋπολογισμού.
Όσο αφορά το σύνολο των Δαπανών (Τακτικές και Αναπτυξιακές Δαπάνες), παρατηρείται τα τελευταία τρία χρόνια μια αυξητική τάση του ποσοστού υλοποίησης με 81,1 % το 2008 και 82,6 % το 2009. Για το 2010 προβλέπεται να διατηρήσουμε ή ακόμα και να ξεπεράσουμε τα ποσοστά αυτά, αφού μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2010 το ποσοστό υλοποίησης ανήλθε στο 55,1 %, ενώ στις 5 Νοεμβρίου 2010 το ποσοστό υλοποίησης ανήλθε στο 61,8 %, με ένα μάλιστα τμήμα, το Τμήμα Ελέγχου, να έχει ξεπεράσει ήδη το 90 %.
Όσο αφορά το ποσοστό Υλοποίησης των Αναπτυξιακών Δαπανών του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων ως σύνολο, παρατηρείται μια ικανοποιητική αυξητική τάση με 60,87% το 2007, 63,16% το 2008 και 71,83 % το 2009. Για το 2010 και μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2010 παρατηρήθηκε ποσοστό υλοποίησης των πραγματικών Αναπτυξιακών Δαπανών που έφτασε το 56,5%, ενώ σύμφωνα με νεότερα στοιχεία μέχρι τις 5 Νοεμβρίου έφτασε ήδη το 61,1 %, το οποίο συγκρινόμενο με τις ίδιες περιόδους προηγούμενων ετών, θεωρείται αυξημένο και σηματοδοτεί ένα συγκριτικά πολύ πιο ψηλό ποσοστό υλοποίησης στο τέλος του 2010.
Επιτρέψτε μου να σταθώ πρώτα ιδιαίτερα στον Προϋπολογισμό του Τμήματος Δημοσίων Έργων, του κατ΄ εξοχήν εκτελεστικού και αναπτυξιακού Τμήματος του Υπουργείου. Οι συνολικές δαπάνες του Τμήματος για το 2011 ανέρχονται στα € 214 εκ., από τις οποίες οι αναπτυξιακές του δαπάνες ανέρχονται στα € 111.140.270, (παρουσιάζεται αύξηση 9,52 % σε σύγκριση με το 2010). Από τις αναπτυξιακές δαπάνες τα € 82.3 εκ. προορίζονται για την οδική ανάπτυξη, € 18.2 εκ. αφορούν οικοδομικά έργα, € 6.8 εκ προορίζονται για έργα προστασίας της παραλίας και αλιευτικά έργα και € 3.7 εκ αφορούν μελέτες, εξοπλισμό, φώτα τροχαίας, ποδηλατοδρόμους κα. Μεγάλο μέρος των αναπτυξιακών δαπανών του Τμήματος, θα διατεθεί για τη συνέχιση των μεγάλων και σημαντικών αναπτυξιακών έργων που ξεκίνησαν κατά το 2009 και 2010, όπως το έργο της αναβάθμισης του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας – Λεμεσού μεταξύ Λευκωσίας και Αλάμπρας, που περιλαμβάνει τον Ανισόπεδο Κόμβο παρά το ΓΣΠ και προσβάσεις και τη Διαπλάτυνση του αυτοκινητοδρόμου μεταξύ κόμβου ΓΣΠ και Αλάμπρας σε έξι λωρίδες κυκλοφορίας, το έργο της αναβάθμισης Κόμβων του Παρακαμπτηρίου Λεμεσού, το Συνδετικό δρόμο Λιμανιού Λεμεσού με τον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού Πάφου, τη Λεωφόρο Αρχαγγέλου, τα έργα για την Προεδρία της ΕΕ, και πολλά άλλα μικρότερα έργα σε όλες τις επαρχίες και ιδιαίτερα την ύπαιθρο. Τα έργα αυτά προχωρούν κανονικά και η προγραμματισμένη χρηματορροή τους απαιτεί τη διάθεση σημαντικών κονδυλίων το 2011 για την ολοκλήρωση τους.
Δεν έχουμε όμως μείνει μόνο σε αυτό. Υπογράφουμε συνεχώς νέα συμβόλαια, όπως της Λεωφόρου ΡΙΚ στην Αγλαντζιά που υπογράφηκε στις 20 Οκτωβρίου 2010. Κάποια ήδη προσφοροδοτούνται και ελπίζουμε σύντομα να έχουμε την υπογραφή τους, όπως για παράδειγμα τα δύο πολύ μεγάλα πολεοδομικά έργα της Λεωφόρου Αγλαντζιάς/Λάρνακος/Αμμοχώστου και της Αγίου Ιλαρίωνος. Η κατασκευή πολλών άλλων τεχνικών έργων θα προωθηθεί εντός του 2011, όπως για παράδειγμα η νέα φάση του κάθετου δρόμου από το Λιμάνι Λεμεσού, τμήμα του δρόμου Πλατρών – Προδρόμου μήκους 2,5km, ο συνδετικός δρόμος Μανδριών, η κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων που θα συνδέουν τα πανεπιστήμια με το κέντρο της Λευκωσίας, η δημιουργία νέας πρόσβασης προς το Μένοικο, ο Κόμβος Σιας, η βελτίωση του δρόμου μεταξύ Ξυλοφάγου- Ορμήδειας, η βελτίωση του δρόμου Μενεού-Κιτίου-Μαζωτού, η επιδιόρθωση της γέφυρας Ζυγού στο δρόμο Λεμεσού-Πλατρών και αρκετά άλλα νέα έργα. Τέλος για το 2011 θα προωθηθούν νέες μελέτες για έργα μεγάλης σημασίας, όπως μεταξύ άλλων η τεχνοοικονομική μελέτη για τη δημιουργία παρακαμπτήριου Ακακίου για σύνδεση των αυτοκινητοδρόμων Λευκωσίας-Δένειας και Αστρομερίτη- Ευρύχου, που για χρόνια καθυστερούσε λόγω του ότι οι κατοχικές αρχές αρνούνταν τον αρχικό σχεδιασμό όδευσης μέσα από τη νεκρή ζώνη. Με τη μελέτη αυτή εκπληρώνουμε την υπόσχεση μας προς τους κατοίκους της Σολιάς για τους οποίους η ολοκλήρωση του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας –Αστρομερίτη-Ευρύχου αποτελεί άμεση προτεραιότητα.
Θα πρέπει επίσης να σταθώ ιδιαίτερα στα δύο πολύ μεγάλα έργα που προωθεί το Υπουργείο μας και τα οποία ενώ δεν φαίνονται στον προϋπολογισμό, προβλέπουμε ότι ήδη από το 2011 θα συμβάλουν στο ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. Και αναφέρομαι φυσικά στην ανάπτυξη του Λιμανιού και Μαρίνας Λάρνακας και στον αυτοκινητόδρομο Πάφου – Πόλης, για τα οποία έχουν υπερπηδηθεί όλα τα νομικά κωλύματα και διεξάγονται εντατικές διαπραγματεύσεις με τους επιτυχόντες προσφοροδότες.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι πολλά από τα μεγάλα έργα του Τμήματος Δημοσίων Έργων συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως η Λεωφόρος Αρχαγγέλου, το Αλιευτικό Καταφύγιο Ζυγίου, η αναβάθμιση του αυτοκινητοδρόμου Λεμεσού σε έξι λωρίδες μεταξύ κόμβων ΓΣΠ και Αλάμπρας, ο Κόμβος ΓΣΠ κ.α.
Πρέπει να τονίσω ότι οι στόχοι του Υπουργείου μας δεν εξαντλούνται στην κατασκευή νέων έργων. Στοχεύουμε στην άνετη, σύντομη και ασφαλή διακίνηση των πολιτών, όχι μόνο μέσω σύγχρονων έργων υποδομής, αλλά με την παράλληλη ανάπτυξη και συνεχή αναβάθμιση του συστήματος δημόσιων επιβατικών μεταφορών που πρόσφατα άρχισε η λειτουργία του και για το οποίο προβλέπεται το ποσό των € 46.4 εκ. στον προϋπολογισμό του 2011. Οι συνολικές δαπάνες του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ανέρχονται στα € 61.4 εκ., ποσό που παρουσιάζεται μειωμένο κατά 8,23 % έναντι του εγκεκριμένου προϋπολογισμού του 2010. Μέσω του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας, ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται στα € 34.1 εκ., στοχεύουμε στην ενίσχυση των Υπηρεσιών Εναέριας Κυκλοφορίας με την προώθηση της εκπαίδευσης νέας σειράς Ελεγκτών, τη συνέχιση της ενεργού συμμετοχής μας στη δημιουργία του Λειτουργικού Τμήματος Εναέριου Χώρου σε συνεργασία με Μεσογειακές Χώρες, (το λεγόμενο Blue-Med FAB), στην προώθηση αγοράς, εγκατάστασης και λειτουργίας Τεχνικού εξοπλισμού στο νέο κτίριο Κέντρου Ελέγχου Περιοχής στην Κοκκινοτριμιθιά, στην αναβάθμιση του Περιφερειακού Ρόλου της Κύπρου και στην Εναρμόνιση του Τμήματος με τις Διεθνείς του Υποχρεώσεις, στον εκσυγγχρονισμό και βελτίωση του Τεχνολογικού εξοπλισμού των Υπηρεσιών Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας με την προώθηση της αναβάθμισης του Ραντάρ Λάρνακας για βελτίωση των επιχειρησιακών του δυνατοτήτων και τέλος στην προώθηση των προσπαθειών για τη μετεξέλιξη του Τμήματος σε ανεξάρτητη Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας. Στον Τομέα της περαιτέρω Ανάπτυξης της Κυπριακής Εμπορικής Ναυτιλίας, η συμβολή της οποίας στην Κυπριακή οικονομία αγγίζει το 5% του ΑΕΠ, και στα πλαίσια της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου ως Διεθνούς Ναυτιλιακού κέντρου και της προσέλκυσης περισσότερων πλοίων στο Κυπριακό Νηολόγιο, το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, του οποίου ο Προϋπολογισμός ανέρχεται στα € 8 εκ, έχει εισάξει ένα νέο φορολογικό πλαίσιο για την Εμπορική Ναυτιλία το οποίο εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ψηφίστηκε σε Νόμο από την Βουλή των Αντιπροσώπων τον περασμένο Μάϊο και το οποίο προωθείται ήδη δυναμικά σε στοχευμένες χώρες του εξωτερικού. Ταυτόχρονα δραστηριοποιείται και σε πολλούς άλλους σημαντικούς τομείς εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης της Εμπορικής μας Ναυτιλίας και ενίσχυσης του ρόλου της Κύπρου ως παγκόσμιας ναυτιλιακής δύναμης. Επιδιώκουμε επίσης μέσω του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του οποίου ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα € 2.3 εκ., την ανάπτυξη των επικοινωνιών και την προώθηση της κοινωνίας της πληροφορίας και των διαστημικών πόρων της Κύπρου καθώς και την προστασία της υγείας των πολιτών μέσω του αποτελεσματικού ελέγχου της έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Παράλληλα το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται στα € 27.9 εκ., θα συνεχίσει να έχει την ευθύνη για την ετοιμασία μελετών, την προσφοροδότηση και επίβλεψη ηλεκτρομηχανολογικών έργων καθώς και την αγορά και συντήρηση μηχανημάτων, οχημάτων και εξοπλισμού, καθώς και την αποτελεσματική επιτήρηση της εφαρμογής των νομοθεσιών για τις οποίες έχει καθοριστεί ως Αρμόδια Αρχή. Επιπλέον, το Υπουργείο στοχεύει μέσω του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, το οποίο είναι πρακτικά το μόνο «εμπορικό» Τμήμα του Υπουργείου, υπό την έννοια ότι δραστηριοποιείται στην αγορά και παρέχει υπηρεσίες στους πολίτες επί πληρωμή, περίπου όπως θα παρείχε μια ιδιωτική εταιρεία, στη βελτίωση της ποιότητας των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών και την εισαγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών, μέσω της εισαγωγής νέων τεχνολογιών ή και αναβάθμιση υφιστάμενων, της βελτίωσης του υφιστάμενου δικτύου ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές και της βελτίωσης των κτιριακών εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού. Προωθούνται επίσης οι διαδικασίες για τη μετατροπή του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών σε Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου ενόψει της ελευθεροποίησης της αγοράς το 2013. Ο προϋπολογισμός του Τμήματος ανέρχεται στα € 32 εκ. Τέλος μέσω του Τμήματος Αρχαιοτήτων, του οποίου ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα € 22,8 εκ., συμβάλλουμε στην προβολή και διατήρηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου, ιδιαίτερα μέσω της συστηματικής συντήρησης των Αρχαίων Μνημείων Α’ Πίνακα και τη συντήρηση και αποκατάσταση Αρχαίων Μνημείων Β’ Πίνακα σε συνεργασία με τις εκκλησιαστικές και τοπικές αρχές και μέσα στα πλαίσια της ευρύτερης πολιτικής του για στήριξη της υπαίθρου και του αγροτουρισμού. Παράλληλα συνεχίζεται η συστηματική όσο και η σωστική αρχαιολογική διερεύνηση σε ολόκληρη την ελεύθερη Κύπρο. Μέσω του Κυπριακού Μουσείου, των Επαρχιακών και άλλων Τοπικών Μουσείων προβάλλεται ο πολιτισμός μας. Προωθείται επίσης με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό η ανέγερση του Νέου Κυπριακού Μουσείου και στον προϋπολογισμό του 2011 εγκρίθηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο το ποσό των € 200.000 για την προώθηση των διαδικασιών αυτών.
Θέλω να τονίσω με έμφαση ότι πάντοτε, αλλά ειδικά σε οικονομικά δύσκολους καιρούς, η ορθολογιστική διαχείριση του δημοσίου χρήματος και η πρόληψη και πάταξη κάθε φαινομένου διασπάθισης ή κατάχρησης των χρημάτων του φορολογούμενου πολίτη είναι εκ των ων ουκ άνευ, και τούτο αποτελεί βασικό άξονα πολιτικής του Υπουργείου μας.
Κύριε Πρόεδρε,
Κύριοι Βουλευτές
Δεν θα ήθελα να επεκταθώ περισσότερο. Είμαι στη διάθεσή σας για να απαντήσω στα ερωτήματά σας.