Από το μαύρο εκείνο Ιούλη, κάθε χρόνο τέτοιο καιρό οι μνήμες ξυπνούν και βασανίζουν. Το μυαλό πάει πίσω στις μέρες της καταστροφής και του ολέθρου και η ψυχή πονεί σαν ανατρέχει στα γεγονότα.
Στο προδοτικό πραξικόπημα που άνοιξε την πόρτα στον κατακτητή και στην τουρκική εισβολή που συμπλήρωσε το προδιαγεγραμμένο διπλό έγκλημα σε βάρος της Κύπρου. Ο πόνος είναι πάντα αβάστακτος για την πατρίδα που χάσαμε, για τις ζωές που λεηλατήθηκαν, για κείνους που έπεσαν μαχόμενοι για την προάσπιση βωμών και εστιών.
Σε αυτούς είναι αφιερωμένη τούτη η μέρα. Στους ανθρώπους που πρόταξαν την ελληνική ψυχή τους στην πανοπλία του κατακτητή κι υπερασπίστηκαν μέχρι τέλους τις αξίες και τα ιδανικά ενός ολόκληρου λαού. Σε αυτούς που κόντρα στη λογική των αριθμών και των εξοπλισμών, βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της αντίστασης και πολέμησαν για την αξιοπρέπεια του έθνους. Και χρόνια μετά, υποκλινόμαστε μπροστά στο μεγαλείο και την τραγικότητα της θυσίας τους, ιδίως όταν αναλογιστούμε πως πολέμησαν έχοντας συνείδηση της προδοσίας.
33 χρόνια μετά, οι πληγές δεν έχουν επουλωθεί. Η πατρίδα είναι ακόμη σκλαβωμένη κι οι λογαριασμοί μας με την Ιστορία ανοικτοί. Ο επίλογος της τραγωδίας δεν έχει ακόμη γραφτεί.
Από το 74 μέχρι σήμερα, επιδιώκουμε την ανατροπή των τετελεσμένων της εισβολής μέσα απο την αναζήτηση μιας λύσης για το Κυπριακό πρόβλημα. Κάπου στην μακρόχρονη πορεία αυτής της αναζήτησης αδυσώπητες «πραγματικότητες», εξελίξεις και χειρισμοί οδήγησαν στη συζήτηση λύσεων πικρών και οδυνηρών. Δεν είναι η ώρα να αναζητήσουμε το γιατί και το πως. Αυτό είναι δουλειά της Ιστορίας.
Όμως, ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες και κατανοώντας πως ο συμβιβασμός δε μπορεί παρά να είναι επώδυνος, δεν επιτρέπεται να αντικρύζουμε τις προοπτικές χωρίς συναίσθηση της ιστορικής μας ευθύνης.
Θέλουμε λύση, δε μπορούμε άλλωστε να συνηγορήσουμε με τη διατήρηση των τετελεσμένων της κατοχής ούτε και επιθυμούμε τη διαιώνιση της κατάφωρης αδικίας που εξακολουθεί να βιώνει ο λαός μας. Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επανειλημμένα διακηρύξει τις επιδιώξεις του και επαναλαμβάνει με συνέπεια την ετοιμότητα του να εργαστεί και να συνεργαστεί για την εξεύρεση λύσης. Έμπρακτη απόδειξη αυτής της προσήλωσης στην αναζήτηση λύσης είναι και η προσπάθεια που οδήγησε στη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου. Προσπάθεια που σκόνταψε και πάλι στη διαχρονική Τουρκική αδιαλλαξία. Ακόμα και η συνάντηση που, μετά από πρωτοβουλία του Προέδρου, προγραμματίστηκε πρόσφατα με τον Ταλάτ ακυρώθηκε άδοξα με γελοίες προφάσεις.
Κάποιοι όμως, στο εξωτερικό και στην Κύπρο, κακόπιστοι και όχι μόνο, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και προβάλλουν επίμονα τη θέση πως το σημερινό αδιέξοδο στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού προκαλείται και συντηρείται από τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο και την έλλειψη βούλησης και διαλλακτικότητας από τη δική του πλευρά.
Είναι σημαντικό να καταλάβει ο κόσμος της Κύπρου τι στ’ αλήθεια εννοούν και τι πράγματι καταλογίζουν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Προφανέστατα, η «αδιαλλαξία» του Προέδρου συνίσταται στην αποφασιστικότητα του να μη δεχτεί ποτέ λύση που να δικαιώνει το θύτη και καταδικάζει το θύμα. Στην άοκνη προσπάθεια του να διασφαλίσει τα δίκαια του ελληνισμού της Κύπρου και να διαφυλάξει την αξιοπρέπεια αυτού του λαού. Και στην εμμονή του πως η λύση, η οδυνηρή έστω και πικρή λύση, πρέπει να είναι λειτουργική και βιώσιμη.
Τελικά, αν πρέπει να φτάσουμε στην πραγματική ρίζα των όσων λέγονται για τη δήθεν απροθυμία του Προέδρου, θα πρέπει αναπόφευκτα να καταλήξουμε στο μεγάλο ΟΧΙ που βροντοφώναξε έναντι του Σχεδίου Ανάν. Γιατί αυτό ήταν η μόνη λύση που μας προσφέρθηκε.
Δεν είναι της ώρας να αναλύσουμε το Σχέδιο Ανάν ούτε και να συζητήσουμε τις ολέθριες συνέπειες που θα είχε η αποδοχή του. Άλλωστε όταν είπαμε, στη συντριπτική πλειοψηφεία μας, το μεγάλο ΟΧΙ, όλα αυτά τα είχαμε καταλάβει πολύ καλά.
Το δεδομένο που παραμένει σήμερα είναι πως η ειλικρινής και σταθερή επιδίωξη μας για εξεύρεση λύσης στο εθνικό μας πρόβλημα, δε μπορεί να οδηγήσει στην υπογραφή μιας οποιαδήποτε λύσης. Δε μπορεί η αγωνία μας για τους κινδύνους που προβάλλουν ως συνέπειες της παράτασης της κατοχής να απολήξει σε αποδοχή όλων όσων απαράδεκτων απαιτεί η Τουρκία.
Εδώ ακριβώς εστιάζεται όλη η φιλολογία περί απροθυμίας και έλλειψης βούλησης. Εκείνο που «χρεώνεται» στον Πρόεδρο είναι, στην ουσία, ο σεβασμός του στην ετυμηγορία του Κυπριακού λαού και η εμμονή του σε διευθέτηση που θα διασφαλίζει την αξιοπρέπεια, την ασφάλεια και την ευημερία του.
Κι έτσι για να τελειώνουμε, αυτό που προβάλλεται ως αδιαλλαξία και έλλειψη πολιτικής βούλησης, εμείς το λέμε συνέπεια σε αρχές και αξίες. Δεν είναι ζήτημα επιλογής αλλά επιβίωσης. Χρέους απέναντι στα παιδιά και τα εγγόνια μας αλλά και απέναντι σε αυτούς που τιμούμε σήμερα. Το συμβόλαιο μας μαζί τους είναι υπογραμμένο με το αίμα τους. Και είναι δεσμευτικό.
Στεκόμαστε μπροστά στους νεκρούς ήρωες μας με ψυχή καθαρή, με πίστη και αποφασιστικότητα και τους υποσχόμαστε πως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την αξιοπρέπεια και την τιμή μας. Πως η θυσία τους θα καθοδηγεί και καθορίζει πάντα την πορεία μας. Και πως δε θα συνηγορήσουμε ποτέ στην απεμπόληση των δικαίων του κυπριακού ελληνισμού. Αυτό είναι το καλύτερο μνημόσυνο.