Διακρίνεται για τη σεμνότητα και απλότητά του. Πέντε λεπτά είναι αρκετά για να νιώσει ο συνομιλητής του ότι τον γνωρίζει για χρόνια. Φιλικός αλλά κυρίως γεμάτος ενθουσιασμό και με πολλή όρεξη για προσφορά. Εχει στόχους και οράματα και παρουσιάζεται έτοιμος να προωθήσει την υλοποίησή τους. Ο λόγος για τον νέο Υπουργό Συγκοινωνιών και Εργων Νίκο Νικολαΐδη, ο οποίος σε συνέντευξη που μας παραχώρησε σταχυολογεί τις προτεραιότητές του και δηλώνει με αποφασιστικότητα την ετοιμότητα και επιθυμία του να συμβάλει στη νέα ιστορική προσπάθεια που γίνεται για να πάει ο τόπος μας πιο μπροστά.

Ερ: Ποιες προτεραιότητες έχετε θέσει με την ανάληψη των καθηκόντων σας;

Απ: Όπως γνωρίζετε το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Εργων είναι ένα Υπουργείο πολύπλευρο και πολύπτυχο. Εχει υπό την εποπτεία του 8 Τμήματα καθώς επίσης και τη Διοικητική εποπτεία πέντε Ημικρατικών Οργανισμών. Εάν θεωρήσουμε ότι οι βασικοί τομείς είναι οι συγκοινωνίες και η εκτέλεση δημοσίων έργων μπορούμε να πούμε ότι τίθενται κάποιοι βασικοί πυλώνες στους οποίους θα πρέπει να επικεντρωθούμε. Ο πρώτος πυλώνας είναι οι δημόσιες συγκοινωνίες. Φυσικά αυτός είναι ένας μακροπρόθεσμος στόχος γιατί δεν μπορεί κανείς να πει ότι θα κάνει δημόσιες συγκοινωνίες σε ένα ή δύο ή τρία χρόνια. Ο στόχος μας είναι να μπουν οι βάσεις ώστε να κινηθούμε προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός αποτελεσματικού, σύγχρονου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να λύσουμε το κυκλοφοριακό πρόβλημα και να απαμβλύνουμε το πρόβλημα των τροχαίων δυστυχημάτων. Άρα θεμελιακός στόχος του Υπουργείου είναι να συμβάλουμε στη δημιουργία της βάσης εκείνης που θα μας επιτρέψει να οδηγηθούμε σε κάποια χρόνια από σήμερα προς ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό σύστημα δημόσιων συγκοινωνιών. Ένας δεύτερος πυλώνας είναι η προώθηση των αναγκαίων θεσμικών αλλαγών ώστε να αναβαθμιστούν και να εκσυγχρονιστούν τα διάφορα Τμήματα και τομείς του Υπουργείου. Για παράδειγμα το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε ένα πραγματικά ανεξάρτητο σώμα με αρμοδιότητες επί της Πολιτικής Αεροπορίας, ώστε να διαδραματίσει τον ευαίσθητο ρόλο που έχει να διαδραματίσει. Επίσης, το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, ενόψει του ανταγωνισμού, θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε ένα Οργανισμό Δημόσιας Ωφέλειας έξω από τις αγκυλώσεις της κρατικής μηχανής ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ανταγωνισμού. Ο τρίτος πυλώνας που θέτουμε είναι να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε μέσα από τη σωστή επιλογή ολοκληρωμένων αναπτυξιακών έργων, όχι αποσπασματικών, και μέσα από την έγκαιρη και αποτελεσματική προώθησή τους, να έχουν την ωφέλεια που πρέπει να έχουν για τον κυπριακό λαό ώστε να μπορέσουν να διαδραματίσουν και τον κοινωνικό τους ρόλο. Για παράδειγμα η κατασκευή ενός δρόμου, πέραν από τεχνικό έργο είναι και ένα έργο με κοινωνικό περιεχόμενο. Υπάρχουν φυσικά και επιμέρους στόχοι σε όλα τα Τμήματα του Υπουργείου. Όμως θα ήθελα να αναδείξω το θέμα της εμπορικής ναυτιλίας, η οποία είναι ένας τομέας που κατατάσσει την Κύπρο τρίτη στην Ευρώπη και 10η παγκόσμια. Η Κύπρος είναι ένα σημαντικό κέντρο παροχής ναυτιλιακών υπηρεσιών. Η εμπορική ναυτιλία είναι ένας τομέας που προσδίδει κύρος στη χώρα μας και πιστεύω ότι είναι προς όφελος της Κύπρου, όχι μόνο να διατηρήσουμε αυτό τον τομέα αλλά να δώσουμε περαιτέρω ώθηση στην εμπορική ναυτιλία η οποία συμβάλει με ένα σημαντικό ποσοστό στο ΑΕΠ. Μιλούμε για ένα ποσό της τάξης του 2% δηλαδή περίπου €300 εκ το χρόνο. Μπορούμε πιστεύω να προσελκύσουμε και άλλους συνεργάτες στον τομέα αυτό και να καταστήσουμε την Κύπρο Περιφερειακό Κέντρο παροχής ναυτιλιακών υπηρεσιών. Έτσι θα μπορέσουμε να πετύχουμε τέτοια οικονομική εισροή οικονομικών πόρων ώστε να μπορέσουμε να πετύχουμε τους μεγάλους στόχους της κοινωνικής ευημερίας που θέτει η Κυβέρνηση Χριστόφια.

Επαναξιολόγηση έργων

Ερ: Όσον αφορά τον τομέα της εκτέλεσης έργων. Συμμερίζεστε την εκτίμηση ότι κάποια έργα υπερκοστολογήθηκαν και τώρα προκύπτει ανάγκη επαναξιολόγησής τους;

Απ: Στα πλαίσια κάθε νέας διακυβέρνησης το θέμα των μεγάλων αναπτυξιακών έργων, αναγκαστικά τυγχάνει επαναξιολόγησης ούτως ώστε να αποκτήσει ο κάθε Υπουργός αλλά και συνολικά η Κυβέρνηση, μια εικόνα αυτών των έργων. Έτσι θα μπορέσουμε, με βάση και τις διακηρύξεις της Κυβέρνησης, να προχωρήσουμε στην υλοποίηση των έργων που κρίνονται ότι είναι απαραίτητα, στην προσθήκη νέων έργων. Πρόθεση δεν είναι να καταργήσουμε οποιαδήποτε έργα αλλά να αποκτήσουμε μια όσο το δυνατό πιο ολοκληρωμένη αντίληψη και η επίσπευση των αναγκαίων αναπτυξιακών έργων.

Ερ: Έχετε κάποιες σκέψεις για αντιμετώπιση του προβλήματος της καθυστέρησης στην υλοποίηση μεγάλων έργων, όπως στην περίπτωση του κυκλοφοριακού κόμβου της Γερμασόγειας;

Απ: Για τη συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει να πούμε πως δεν σημειώθηκε μεγάλη καθυστέρηση. Πρόκειται για μια καθυστέρηση δύο μηνών, η οποία ήταν μέσα στα δικαιολογημένα πλαίσια. Ο κυκλοφοριακός κόμβος της Γερμασόγειας είναι ο έκτος στη σειρά κόμβος που ανασκευάζεται και θα παραδοθεί στην κυκλοφορία πριν από το τέλος Μαΐου. Όσον αφορά το γενικότερο θέμα των καθυστερήσεων, πρέπει να πω ότι είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι γι’ αυτές τις καθυστερήσεις. Ένας όμως λόγος που φαίνεται να υπάρχει σε όλες τις περιπτώσεις είναι η γραφειοκρατία και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες. Πρόκειται για κάποιες εγγενείς αδυναμίες και αδράνειες που υπάρχουν στην κρατική μηχανή. Εδώ βρίσκεται και η μεγάλη πρόκληση. Κατά πόσον θα μπορέσουμε αυτές τις αδυναμίες να τις υπερβούμε, να εκσυγχρονίσουμε διαδικασίες, να εκσυγχρονίσουμε την κρατική μηχανή. Είναι και αυτό στις εξαγγελίες, τις διακηρύξεις και τις δεσμεύσεις της διακυβέρνησης Χριστόφια. Στόχος δεν είναι να διαχειριστούμε απλά την εκτελεστική εξουσία. Στόχος είναι, και θα προσπαθήσουμε, να κάνουμε κάποιες τομές και στην κρατική μηχανή, αλλά και στην κυπριακή κοινωνία.

Ερ: Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η προώθηση μεγάλων έργων όπως το νέο κτίριο της Βουλής, το νέο Κρατικό Μουσείο κ.ά.;

Απ: Τα έργα αυτά βρίσκονται σε πορεία υλοποίησής τους. Το καθένα βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο της διαδικασίας. Εκείνο που βρίσκεται μπροστά μας σαν καθήκον είναι να δούμε για το κάθε έργο ξεχωριστά, ποια είναι τα προβλήματα και οι δυσκολίες του ώστε να μπορέσουμε να τα υπερβούμε. Η σφραγίδα που μπορεί να βάλει ο κάθε Υπουργός, ο καθένας που διαχειρίζεται ένα κομμάτι της εκτελεστικής εξουσίας, είναι ο τρόπος προσέγγισης, αξιολόγησης, προώθησης κάποιων εκτελεστικών αποφάσεων. Αν κάποια πράγματα δεν γίνονται στην ώρα τους αυτοκαταργούνται.

Να μπουν οι βάσεις για αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού

Ερ: Θα υπάρξουν κάποια άμεσα μέτρα για αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος;

Απ: Η λύση του κυκλοφοριακού προβλήματος θα επέλθει μέσα από τη δρομολόγηση σύγχρονου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών. Σ’ αυτή την προσπάθεια συνεργάτες είναι και οι Αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και το ΕΤΕΚ και ασφαλώς η αρωγή της ΕΕ, η οποία έμπρακτα ήδη έχει εκδηλωθεί. Έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια. Εχει συγκροτηθεί Καθοδηγητική Επιτροπή τον Μάιο του 2007 της οποίας προεδρεύει ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Εργων, η οποία έθεσε ενώπιόν της κάποιους στόχους. Κεντρικός στόχος είναι να μπορέσουμε να αυξήσουμε το ποσοστό χρήσης των δημόσιων συγκοινωνιών από το 2% – 2,5% που είναι σήμερα στο 10% μέχρι το 2013. Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται σφαιρική αντιμετώπιση, σ’ ότι αφορά το θέμα του οδικού δικτύου, της επιτήρησης, της αστυνόμευσης κ.ά. Ήδη έγιναν κάποια βήματα. Εκείνο που προτιθέμεθα να κάνουμε είναι αυτή την προσπάθεια να την τοποθετήσουμε στο πρώτο σκαλί των προτεραιοτήτων. Να δημιουργήσουμε εκείνες τις ομάδες εργασίας, οι οποίες κατ’ αποκλειστικότητα θα ασχοληθούν με αυτά τα θέματα, να βοηθήσουν την Καθοδηγητική Επιτροπή, η οποία θα καθορίζει τους άμεσους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους και μέσα από ένα πρόγραμμα να κινηθούμε αποτελεσματικά προς την ορθή κατεύθυνση. Το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να το ελέγχουμε, να το τροποποιούμε εκεί που χρειάζεται και το οποίο ελπίζω να μας φέρει τα πρώτα αποτελέσματα που θα είναι απαραίτητα και στην καλλιέργεια της δημόσιας συνείδησης, της αλλαγής κουλτούρας, που είναι απαραίτητη για να πετύχουμε τον μεγάλο στόχο των δημόσιων συγκοινωνιών. Πρόκειται για μια διαδικασία που θέλει χρόνο για να εφαρμοστεί αφού έχει να κάνει με συνήθειες που έγιναν μέρος της ζωής του κόσμου.

Ερ: Σκοπεύετε να εγκαινιάσετε κάποιο διάλογο με εμπλεκόμενους στο θέμα του κυκλοφοριακού μη κυβερνητικούς φορείς ώστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος;

Απ: Τέτοιοι μεγάλοι στόχοι τέτοια μεγάλα οράματα μόνο μέσα από δημόσιο διάλογο, μέσα από κοινωνικό διάλογο και εμπλοκή όλων των δυνάμεων της κοινωνίας μπορούν να επιτευχθούν. Είναι στόχοι που θα επιφέρουν όφελος σε όλη την κοινωνία γι’ αυτό χρειάζεται συμμετοχή του κοινού, επαγγελματικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων καθώς και άλλων συναρμόδιων Υπουργείων και κρατικών φορέων. Απλά το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Εργων ως εκ της θέσης του θα αναλάβει τον συντονιστικό ρόλο να ενεργοποιήσει όλες αυτές τις δυνάμεις και να τις κατευθύνει προς την ίδια κατεύθυνση. Έτσι πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε και να κάνουμε τα πρώτα βήματα που είναι απαραίτητα προς την επίτευξη ενός μελλοντικού στόχου που τον χρειάζεται ο τόπος.

Ανεξαρτητοποίηση Πολιτικής Αεροπορίας

Ερ: Για την αναβάθμιση της Πολιτικής Αεροπορίας τι έχετε υπόψη σας να πράξετε;

Απ: Το κεντρικό σημείο αναφορικά με την Πολιτική Αεροπορία είναι η μετατροπή της σε ένα Ανεξάρτητο Φορέα Πολιτικής Αεροπορίας. Και εννοώ ότι αυτή η ανεξάρτητη Αρχή θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη και από τη νομοθετική εξουσία και από την εκτελεστική εξουσία. Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας θα πρέπει να επιτελέσει το έργο της με αυτονομία και με εξουσίες, οι οποίες να την καθιστούν ικανή να επιτελέσει το έργο της. Είμαστε στη διαδικασία της οριστικοποίησης της συγκεκριμένης πρότασης, η οποία περιλαμβάνει ασφαλώς και θέματα που αφορούν το προσωπικό, τη στελέχωση, τη διάρθρωση, τη λειτουργία, τις δομές, όμως επειδή πρόκειται για ένα τομέα εξαιρετικά ευαίσθητο θα πρέπει αυτός ο τομέας να τύχει της απαιτούμενης αναβάθμισης όσο το δυνατό πιο σύντομα.

Ερ: Υπάρχουν περιθώρια για ακόμα καλύτερη θέση στο παγκόσμιο ναυτιλιακό χάρτη όσον αφορά την κυπριακή σημαία;

Απ: Πάντα υπάρχουν περιθώρια και αυτό το συμμερίζονται και οι άνθρωποι της εμπορικής ναυτιλίας, με τους οποίους είχα συνάντηση την περασμένη Δευτέρα. Όλοι συμφωνούν ότι έχει δυνατότητες η εμπορική ναυτιλία. Σύντομα θα κατατεθεί επεξεργασμένη σειρά προτάσεων, που στόχο θα έχουν να δώσουν αυτή τη νέα επιπρόσθετη ώθηση που χρειάζεται η εμπορική μας ναυτιλία. Υπάρχουν κάποια ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν άμεσα. Αυτά αφορούν το ίδιο το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, τη στελέχωσή του, τον τεχνικό εξοπλισμό, τα μέσα που έχει στη διάθεσή του. Υπάρχουν και ζητήματα που αφορούν τους πλοιοκτήτες όπως είναι η ασφάλιση των ξένων εργαζόμενων στα πλοία, τα φορολογικά κίνητρα που θα προσπαθήσουμε να διευρύνουμε στο πλαίσιο του κοινοτικού κεκτημένου κ.ά. Υπάρχουν περιθώρια και αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε να τα αξιοποιήσουμε.

Ερ: Πότε αποσπάται από το Υπουργείο σας το Τμήμα Αρχαιοτήτων;

Απ: Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο μελετούμε. Υπάρχει μια σχετική απόφαση του προηγούμενου Υπουργικού Συμβουλίου την οποία θα επαναξιολογήσουμε με στόχο την καλύτερη λύση για το Τμήμα Αρχαιοτήτων γιατί ο τομέας της προβολής, της διατήρησης, των αρχαιοτήτων μας, των ανασκαφών είναι ένας σημαντικότατος τομέας του πολιτισμού μας που αφορά όλη την Κύπρο. Από αυτή την σκοπιά θα το δούμε.

Όλοι οι σχεδιασμοί στη βάση της επανενωμένης Κύπρου

Ερ: Πόσο έτοιμο είναι το Υπουργείο σας για να ανταποκριθεί στην ανοικοδόμηση κατεχόμενων περιοχών σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού;

Απ: Όλοι οι σχεδιασμοί, σ’ ότι αφορά έργα, ιδιαίτερα οδικά, γίνονται στη βάση μιας επανενωμένης Κύπρου. Το οδικό μας δίκτυο σχεδιάζεται πάνω σε αυτή τη βάση της επανενωμένης Κύπρου, διότι δεν μπορούμε, δεν πρέπει και ουδέποτε θα απεμπολήσουμε τα κατεχόμενά μας. Ταυτόχρονα όλοι οι Οργανισμοί, όπως για παράδειγμα η Αρχή Ηλεκτρισμού, κάνουν τους σχεδιασμούς τους πάνω σ’ αυτή τη βάση. Πώς για παράδειγμα θα λειτουργήσει το δίκτυο της ΑΗΚ και στα κατεχόμενα. Αυτά είναι μεγάλα έργα, είναι μεγάλες προκλήσεις που θα έχουμε μπροστά μας ως Κύπριοι μετά την επανένωση ώστε να μπορέσουμε να ξανακτίσουμε όλα όσα αφέθηκαν να καταρρεύσουν με την τούρκικη κατοχή.

Ερ: Ποια είναι η δική σας προσωπική σφραγίδα που θέλετε να αφήσετε κατά τη διάρκεια της θητείας σας ως Υπουργός Συγκοινωνιών και Εργων;

Απ: Φεύγοντας από το Υπουργείο θα ήθελα όπως ο κόσμος όταν κάνει αναφορά στον πρώην Υπουργό να αναφέρεται σε ένα δημόσιο άντρα έντιμο ο οποίος προσπάθησε με αποτελεσματικότητα να επιτελέσει το έργο του. Επίσης, ελπίζω φεύγοντας από το Υπουργείο να μπορώ να πω ότι συνέβαλα έστω και κατ’ ελάχιστο σε αυτή τη νέα ιστορική προσπάθεια που γίνεται για να πάει ο τόπος μας ένα βήμα πιο μπροστά.