«Απέστειλα σήμερα στον Επίτροπο Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Siim Kallas επιστολή διαμαρτυρίας για την συνεχιζόμενη παράνομη απαγόρευση εκ μέρους των Τουρκικών Αρχών χρήσης της Περιοχής Ελέγχου Πτήσεων της Άγκυρας από κυπριακές αεροπορικές εταιρείες. Την επιστολή κοινοποίησα και στον Γενικό Διευθυντή του Eurocontrol κ. David McMillan.

Στην επιστολή τόνισα ότι ο ευρωπαϊκός εναέριος χώρος αντιμετώπισε τις τελευταίες μέρες άλλο ένα πρόβλημα, αυτό της λευκής απεργίας των Ελλαδιτών ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, που προκάλεσε μια διατάραξη της ομαλής λειτουργίας αρκετών αερογραμμών που χρησιμοποιούν την Περιοχή Ελέγχου Πτήσεων της Αθήνας ή προσγειώνονται ή απογειώνονται σε ελληνικά αεροδρόμια. Αυτή η απεργία προκάλεσε αρκετές καθυστερήσεις στα δρομολόγια αρκετών αερογραμμών, όμως οι περισσότερες, όσο διαρκούσε η απεργία, είχαν τη δυνατότητα να τροποποιήσουν τα σχέδια πτήσεων τους και να αποφύγουν τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, ούτως ώστε να αποφύγουν αποτελεσματικά το πρόβλημα. Αυτό ήταν δυνατό για όλες τις άλλες χώρες μέλη της ΕΕ εκτός από μία, την Κύπρο. Η Κύπρος ήταν το μόνο κράτος μέλος που δεν μπορούσε να αποφύγει τον εναέριο χώρο της Ελλάδας γιατί, ως αποτέλεσμα της παράνομης απαγόρευσης που έχει επιβάλει εδώ και χρόνια η Τουρκία σε όλες τις αεροπορικές εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τον τουρκικό εναέριο χώρο που αποτελεί για την Κύπρο την εναλλακτική πορεία προς την Ευρώπη.

Τόνισα στον κ. Kallas ότι σχέδια πτήσεων που απέστειλαν οι δύο κυπριακές αεροπορικές εταιρείες στις 26 Ιουλίου 2010 για χρήση του τουρκικού εναέριου χώρου απορρίφθηκαν άμεσα από τις Τουρκικές Αρχές. Αυτή η άρνηση της Τουρκίας είχε ως αποτέλεσμα να υποστούν και οι δύο κυπριακές εταιρείες σημαντικές ζημιές λόγω των ακυρώσεων πτήσεων και των καθυστερήσεων, που στην περίπτωση των Κυπριακών Αερογραμμών ανέρχονται στο 0.5 εκατομμύριο ευρώ την ημέρα.

Τόνισα επίσης εμφαντικά στον κ. Kallas ότι το Τουρκικό εμπάργκο παραβιάζει τις βασικές αρχές της ΕΕ στον τομέα των μεταφορών και ιδιαίτερα:

- την ίση μεταχείριση όσο αφορά τον ανταγωνισμό.

- την χρησιμοποίηση της πιο σύντομης διαδρομής για λόγους ασφάλειας, αλλά και για οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους.

- την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους Ευρωπαίους πολίτες.

Όλες οι πιο πάνω αρχές αποτελούν τους πυλώνες της Κοινής Πολιτικής της ΕΕ στον τομέα των Μεταφορών και συναφείς κανόνες της ΕΕ που υιοθετήθηκαν για το σκοπό αυτό. Όλες αυτές οι αρχές και οι κανόνες παραβιάζονται από την μονομερή απαγόρευση της Τουρκίας, που αποτελεί επίσης καθαρή παραβίαση και περιφρόνηση της Συμφωνίας για τις διεθνείς αεροπορικές υπηρεσίες διαμετακομίσεως του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), του οποίου τόσο η Κύπρος όσο και η Τουρκία αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη.

Αυτή η κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου εκ μέρους της Τουρκίας συνεχίζεται, παρόλο ότι διεξάγονται ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και πρόσφατα έχει μονογραφηθεί Οριζόντια Αεροπορική Συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κύπρος, τόνισα, αισθάνεται ότι αναίτια υφίσταται αυτή τη δυσμενή διάκριση ως αποτέλεσμα της συμπεριφοράς της Τουρκίας, ως και εάν ήταν δεύτερης κατηγορίας κράτος μέλος.

Τέλος ζήτησα από τον κ. Kallas να παρέμβει αποφασιστικά για διόρθωση αυτής της παράνομης και απαράδεκτης κατάστασης, με τρόπο που να αποκαθίσταται ο σεβασμός στο ευρωπαϊκό και στο διεθνές δίκαιο και να υπάρχει συμμόρφωση στις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ».

Ακολούθως η κα Υπουργός απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Σε σχετική ερώτηση, η κα Μαρκουλλή είπε τα εξής:

«Θα ήθελα να τονίσω εμφαντικά ότι δεν θα παραμείνουμε μόνο στις επιστολές. Αυτή την επιστολή θα την κοινοποιήσω και σε όλους τους ομολόγους μου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολύ σύντομα θα γίνουν πολύ σοβαρά διαβήματα και προς τον ICAO. Αυτό δεν έγινε σήμερα γιατί χρειάζεται μια ειδική προετοιμασία. Πρόκειται για τον κατ' εξοχήν διεθνή οργανισμό ο οποίος επιλαμβάνεται αυτών των θεμάτων. Υπάρχουν ειδικοί πολιτικοί και άλλοι μηχανισμοί στον Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας που επιλαμβάνονται τέτοιων πολύ σοβαρών υποθέσεων παραβίασης της Σύμβασης του Σικάγο. Γι' αυτό θα πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα ούτως ώστε να προσφύγουμε στον Οργανισμό.

Θα ήθελα, επίσης, να τονίσω ότι αποτελεί μια πολύ μοναδική συγκυρία το γεγονός ότι ο ευρωπαϊκός εναέριος χώρος, αλλά και οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες και οι Ευρωπαίοι πολίτες ως επιβάτες, τον τελευταίο καιρό είχαν υποστεί πάρα πολλά προβλήματα, ιδιαίτερα όσο αφορά την ταλαιπωρία και το κόστος το οποίο είχαν υποστεί από την ηφαιστειακή τέφρα και πιστεύω είναι μια κατάλληλη συγκυρία τώρα για να τονίσουμε ακόμα μια φορά το σοβαρό αυτό πρόβλημα που δημιουργεί η Τουρκία - μια χώρα η οποία θέλει να έχει σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Σε ερώτηση κατά πόσο έχουν εκμεταλλευθεί την κατάσταση στα κατεχόμενα, η κα Μαρκουλλή απάντησε: «Καμία χώρα, καμία αεροπορική εταιρεία δεν συνεργάζεται με τα κατεχόμενα».

Απαντώντας σε ερώτηση για τους τρόπους αντιμετώπισης της κατάστασης που δημιουργήθηκε, η κα Υπουργός είπε τα εξής: «Ό,τι μπορούσε να κάνει η Κύπρος το έκανε. Αντιλαμβάνεστε, και πιστεύω ότι το αντιλαμβάνονται όλοι οι Κύπριοι πολίτες, ότι δεν ήταν πρόβλημα που δημιουργήθηκε από την Κύπρο, αλλά ήταν εξωγενές. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να επικοινωνήσουμε και με τις Αρχές αλλά και με τις συντεχνίες των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, τονίζοντας το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κύπρος. Σίγουρα ό,τι μπορούσε να γίνει από δικής μας πλευράς έγινε, τόσο όσον αφορά τα διαβήματα της Κυβέρνησης αλλά και όσον αφορά τους ίδιους τους δικούς μας ελεγκτές οι οποίοι, παρά το γεγονός ότι είναι μια πολύ μικρή υπηρεσία - κανονικά θα έπρεπε να ήταν διπλάσια και τριπλάσια για να αντιμετωπίσει τον τεράστιο φόρτο εργασίας - έκαναν ότι μπορούσαν για να βοηθήσουν σ' αυτήν την περίπτωση».