Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων έχει καθορίσει την 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων και το θέμα της φετινής Ημέρας είναι «Μουσεία και Μνήμη». Με το θέμα αυτό τονίζεται ο σημαντικός ρόλος των μουσείων στη διαφύλαξη της συλλογικής μνήμης, δηλαδή της αυτοσυνειδησίας των λαών, της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας.

Τα μουσεία, μέσα στα οποία είναι συγκεντρωμένα τα έργα του ανθρώπινου μόχθου, είναι φορείς της μνήμης ενός λαού, η οποία είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο για την επιβίωσή του, αλλά κυρίως για τη συνειδητοποίηση της ιστορικής συνέχειας και των καταβολών του. Μέσα από τον χώρο ενός μουσείου, οι κάτοικοι αντιλαμβάνονται από πού προέρχονται, κατανοούν την ιστορία και τους προγόνους τους και μπορούν να προχωρήσουν στο μέλλον με μεγαλύτερη σιγουριά και αυτοπεποίθηση.

Τα επαρχιακά αλλά και τα τοπικά μουσεία, με τα οποία είναι κατάσπαρτη η κυπριακή ύπαιθρος και τα οποία είναι καρπός της αγάπης των κατοίκων για το παρελθόν του τόπου τους, είναι μικρές κιβωτοί και νησίδες διάσωσης της συλλογικής μνήμης του λαού μας. Γι΄ αυτό μνημονεύουμε με συγκίνηση την απώλεια σημαντικών μουσείων στις κατεχόμενες περιοχές από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής, όπως το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμμοχώστου, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και το Μουσείο του Κάστρου της Κερύνειας καθώς και τη συλλογή εικόνων της Μητρόπολης Κερύνειας. Απώλειες δυσαναπλήρωτες στη συλλογική μνήμη των κατοίκων των περιοχών αυτών, αλλά και όλης της Κύπρου. Παρόλα αυτά, οι πρόσφυγες αγωνίζονται να κρατήσουν άσβεστη τη μνήμη της γενέθλιας γης, αναδεικνύοντας με κάθε τρόπο τα μνημεία και τις παραδόσεις τους.

Σ΄ αυτό το πλαίσιο, η Κυβέρνηση προωθεί την ανέγερση του νέου Κυπριακού Αρχαιολογικού Μουσείου της Λευκωσίας και προβαίνει στην αναβάθμιση των Επαρχιακών Αρχαιολογικών Μουσείων. Η συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού στην ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους μαθητές των Δημοτικών Σχολείων, ταυτίζεται απόλυτα με τον σκοπό ίδρυσης των Μουσείων, που δεν είναι άλλος από τη συντήρηση και διατήρηση της ιστορικής μνήμης.

Με την παρουσία μου σήμερα στο Παλαιχώρι θέλω ακόμη να τιμήσω την επέτειο για τα 20 χρόνια από την ίδρυση του Συνδέσμου Προστασίας Μνημείων Παλαιχωρίου και να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το αξιόλογο και αξιέπαινο έργο που έχει επιτελέσει και επιτελεί. Η ίδρυση του Συνδέσμου το 1991 από μια μικρή ομάδα προοδευτικών και ευαίσθητων ανθρώπων του Παλαιχωρίου, είχε σαν σκοπό την προστασία και προβολή των μνημείων και της πολιτιστικής κληρονομιάς της σημαντικής αυτής κοινότητας της Πιτσιλιάς.

Ο Σύνδεσμος Προστασίας Μνημείων Παλαιχωρίου, έχει να επιδείξει ένα αξιοζήλευτο έργο συντήρησης και ανάδειξης των μνημείων της κοινότητας, με αποκορύφωμα την συμπερίληψη στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, της εκκλησίας της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Πρέπει εδώ να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον Σύνδεσμο για την πολύ καλή συνεργασία του με τον αρμόδιο κρατικό φορέα που είναι το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Συνεργασία που απέφερε αξιόλογα αποτελέσματα, αφού συντηρήθηκαν η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, η εκκλησία της Παναγίας Χρυσοπαντανάσσας, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και ο ελιόμυλος στον περίβολο της εκκλησίας του Αποστόλου Λουκά. Σημαντικό επίτευγμα του Συνδέσμου Προστασίας Μνημείων Παλαιχωρίου, αποτελεί, βέβαια, και η ίδρυση και λειτουργία του Μουσείου Βυζαντινής Κληρονομιάς. Ένα έργο που αποτελεί το επιστέγασμα των δραστηριοτήτων του Συνδέσμου, αφού σ΄ αυτό έχουν συγκεντρωθεί και διαφυλαχθεί τα πολύτιμα αντικείμενα της κοινότητας, διασώζοντας με τον τρόπο αυτό την ιστορική μνήμη.

Το έργο του Συνδέσμου συμπληρώνουν οι αξιόλογες εκδόσεις του, η συντήρηση των χώρων που συνδέονται με τον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-59, και πολιτιστικά έργα του που αναδεικνύουν την ιστορική κοινότητα του Παλαιχωρίου. Για όλα αυτά θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια προς τον Σύνδεσμο Προστασίας Μνημείων Παλαιχωρίου και να του ευχηθώ να συνεχίσει με τον ίδιο ενθουσιασμό την επιτυχή δράση του.