mtcw


Τριάντα επτά σχεδόν χρόνια μετά, σκύβουμε και προσκυνάμε την Κύπρια Μάνα σ’ αυτήν τη σεμνή τελετή κηδείας των λειψάνων της Ειρήνης Κώστα Τσουλούπα, της προσωποποίησης της Κύπριας Γυναίκας και Μάνας που άφησε την τελευταία της πνοή στα πάτρια εδάφη της, στην ηρωική Λάπηθο.

Ήταν ένα καυτό κυπριακό καλοκαίρι ο Αύγουστος του 1974. Οι ορδές του Αττίλα είχαν ήδη εξαπολύσει τη μήνιν τους καίγοντας, λεηλατώντας και σκορπώντας το θάνατο και το φόβο. Μετά την επάρατη μέρα της τουρκικής εισβολής, την 20ή Ιουλίου 1974, η μια μετά την άλλη καταλαμβάνονταν πρώτα η πόλη και στη συνέχεια οι κοινότητες της πανέμορφης Κερύνειας, αναγκάζοντας δεκάδες χιλιάδες κατοίκους να εγκαταλείψουν τους τόπους τους και να βρουν καταφύγιο σωτηρίας στις ελεύθερες περιοχές.

Η Λάπηθος, με τις πανάρχαιες ρίζες και την ανεκτίμητη προσφορά της στην ιστορία του τόπου μας, η Λάμπουσα όπως ήταν επίσης γνωστή λόγω του πλούτου και της ομορφιάς της, παρακολουθούσε με αγωνία και δέος την εξελισσόμενη τουρκική εισβολή και κατοχή. Παρά την κατάπαυση του πυρός που συμφωνήθηκε στις 22 Ιουλίου, οι ορδές των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων συνέχισαν την πύρινη πορεία τους και σκόρπιζαν παντού τον πανικό με τις βιαιότητες και τα εγκλήματά τους, μια πολιτική που αργότερα ονομάστηκε εθνικό ξεκαθάρισμα, για να αναγκάσουν τους Ελληνοκύπριους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Μετά από σφοδρές μάχες τις πρώτες μέρες του Αυγούστου στους λόφους της Λαπήθου και στους κάμπους με τα λεμονόδεντρα, η ηρωική Λάπηθος έπεσε στις 6 του Αυγούστου στα χέρια του κατακτητή μαζί με το γειτονικό Καραβά, το άλλο μεγαλοχώρι της Κερύνειας.

Οι περισσότεροι κάτοικοι της Λαπήθου πρόφτασαν να εγκαταλείψουν το χωριό τους για να σωθούν. Έμειναν μόνο μερικά άτομα που δεν μπορούσαν να μετακινηθούν λόγω ηλικίας και αρρώστιας, ελπίζοντας ότι η τουρκική θηριωδία δεν θα έφτανε στο σημείο να τους ενοχλήσει. Ένα από αυτά τα άτομα ήταν και η Ειρήνη Κώστα Τσουλούπα, 86 τότε χρόνων που κειτόταν ανήμπορη στο κρεβάτι. Τυπική γυναίκα και μάνα της Κύπρου, ανάλωσε τα χρόνια της προσφέροντας στην οικογένειά της και στον τόπο της. Με τη δύναμη, τη σκληρή δουλειά και το σθένος της κατάφερε να μεγαλώσει εννιά παιδιά, οκτώ αγόρια και μια θυγατέρα, στάθηκε δίπλα στο σύζυγο της Κώστα Τσουλούπα από τη Λάπηθο, αρτοποιό το επάγγελμα, τον οποίο έχασε το 1947 και μαζί κτίσανε το σπιτικό τους και δημιούργησαν μια όμορφη οικογένεια που τους έκανε να νοιώθουν περήφανοι. Είχαν ένα καλό όνομα στην κοινωνία της Λαπήθου και όχι μόνο, με την οικογενειακή επιχείρηση αρτοποιίας που είχαν δημιουργήσει σε διάφορες περιοχές της Κύπρου και η οποία έθρεψε με το υπέροχο κυπριακό ψωμί χιλιάδες κόσμο στη γύρω περιοχή αλλά και σε ολόκληρη την Κύπρο.

Η κυρία Ειρήνη πάντα ήταν η κολώνα της οικογένειας που στήριζε και κρατούσε δεμένη τη μεγάλη τους φαμίλια. Με τον ευπροσήγορό της χαρακτήρα, το μειλίχιο τόνο της, τη νοικοκυροσύνη, την ευγένεια, τη φιλοξενία και την καλοσύνη της αλλά και με τη δύναμη και το σθένος που χαρακτηρίζει την Κύπρια γυναίκα και μάνα, κατόρθωσε να κρατήσει πάντα γερά δεμένη την οικογένειά της και να αναθρέψει με σωστό τρόπο όλα τα παιδιά της, δίνοντας τους αρχές και αξίες ζωής που τους καθοδήγησαν και ακόμα καθοδηγούν μέχρι σήμερα τα δυο από τα εννέα παιδιά της που βρίσκονται στη ζωή.

Εκείνη την αποφράδα μέρα της 6ης Αυγούστου 1974 ή μπορεί και την επόμενη, τα τουρκικά στρατεύματα μπήκαν στο σπίτι της κυρίας Ειρήνης και την δολοφόνησαν εν ψυχρώ και σχεδόν εξ επαφής ενώ κειτόταν στο κρεβάτι του πόνου, ανήμπορη να υπερασπισθεί τον εαυτό της. Έδειξαν έτσι το αληθινό τους πρόσωπο, του στυγερού εγκληματία και απάνθρωπου δολοφόνου που δεν είχε ούτε το στοιχειώδες συναίσθημα συμπόνιας απέναντι σε ένα άρρωστο υπερήλικο άτομο που δεν αποτελούσε με τίποτα απειλή. Εκείνη τη μέρα η κυρία Ειρήνη άφησε την τελευταία της πνοή με τη φρίκη και την αγωνία στο πρόσωπο και τάφηκε πρόχειρα λίγες μέρες μετά στην αυλή του σπιτιού της από συγχωριανούς της που είχαν παραμείνει κρυμμένοι στο χωριό και βιάζονταν να φύγουν για να σωθούν. Τάφηκε κάτω από τη λεμονιά που λάτρευε και ήταν ο τόπος που καθόταν και κάποτε ξεκουραζόταν μετά από μια δύσκολη μέρα, ρεμβάζοντας την απέραντη θάλασσα και τους κάμπους με τα λεμονόδεντρα. Εκεί παρέμεινε καρτερικά μέχρι το 2007, όταν ανακαλύφθηκαν τα λείψανά της και έγινε η εκταφή και ταυτοποίηση.

Σήμερα τα δύο επιζώντα παιδιά της, ο Σωτήρης και η Ευφροσύνη, τα πολλά εγγόνια, δισέγγονα και τρισέγγονά της, οι συγχωριανοί και όλοι εμείς που στο πρόσωπό της τιμούμε την ηρωική Κύπρια γυναίκα και μάνα, μαζευτήκαμε για να κλείσουμε αυτόν τον τραγικό κύκλο με τη δέουσα εκκλησιαστική λειτουργία και ταφή των λειψάνων της. Για να αποτίσουμε, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ολόκληρη η Πολιτεία, τον πρέποντα φόρο τιμής σε μια μαρτυρική γυναίκα της Κύπρου και να της εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για την προσφορά της. Αιωνία να είναι η μνήμη της και ελαφρό το χώμα που θα δεχθεί τα σεπτά της λείψανα.