Αποτελεί ύψιστη τιμή και οφειλόμενο χρέος να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας για να μεταφέρω τον ειλικρινή σεβασμό της Πολιτείας, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας της Κύπρου, στα πέντε παλληκάρια του Δήμου Σωτήρας που έπεσαν ηρωικά για το ύψιστο ιδανικό της Ελευθερίας. Λεβέντες σαν και αυτούς αποτελούν αγγελιοφόρους και λαμπαδηφόρους που φέρνουν το μήνυμα και το φως της αντίστασης. Υμνούμε με δέος την Ιστορία τους, σηκώνουμε το βλέμμα στον ολόλαμπρο ουρανό τους για να μας φωτίσει στους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε.
Ο αγώνας τους ήταν ιερός, πρόταξαν τα στήθη τους, έγιναν ανάχωμα και άγριο ποτάμι για να μην περάσουν οι βάρβαροι εισβολείς. Έγιναν δέντρα και ψηλά βουνά, το αίμα τους ρίζωσε στο χώμα τούτου του τόπου. Έστειλαν το μήνυμα για αντίσταση, έστειλαν το μήνυμα στον εισβολέα ότι είναι ξένος, τα χώματα τούτα είναι δικά μας και η θυσία τους είναι η πιο αδιαμφησβήτητη απόδειξη.
Ο Νίκος Γκάτσος στο ποίημα του «Οι ήρωες είναι πάντα ευγενικοί» αναφέρει:
«Οι ήρωες είναι πάντα ευγενικοί.
Γεννιούνται μ’ ένα χρυσαφένιο χρώμα,
μ’ όνειρα που τους τα φτιάχνει η συννεφιά,
μ’ ελπίδες που φυτρώσαν μες στο χώμα…
Οι ήρωες δεν έχουν μυστικά.
Δεν ταξιδεύουνε ποτέ σε ξένα μέρη.
Γίνοντ’ αγάλματα ψυχρά, μα εθνικά
κι έχουν για συντροφιά τους ένα περιστέρι…
Οι ήρωες είναι πάντα ευγενικοί.
Κάνουν πως, τάχα, λεπτομέρειες δε θυμούνται…
Κι όταν η νύχτα τούς σκεπάζει με σιωπή,
πετάν’ το θρύλο στα πουλιά κι αποκοιμιούνται…»
Ο Αθανάση Σ. Γεώργιος του Σταυρινού και της Εύας γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου 1951 και ήταν το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειάς του. Από πολύ νωρίς ξεχώριζε για τη λεβεντιά και την ανδρεία του. Αποφοίτησε το 1963 από το Δημοτικό και ακολούθησε το επάγγελμα των γονιών στη γεωργία. Το 1969, το παλικάρι κατατάσσεται στην Εθνική Φρουρά, αποχαιρετώντας τη μητέρα του το πρωί της 20ής Ιουλίου. Πριν καταταγεί ως έφεδρος της είχε πει «Μην στενοχωριέσαι μάνα. Θα πάμε θα τους δώσουμε ένα μπάτσο και θα στραφούμε πίσω…».
Κατατάσσεται στο μετέπειτα θρυλικό 366 ΤΕ του Δημήτρη Αυλομάγειρου.
Κατά τη δεύτερη φάση της εισβολής, ο Γεώργιος θα βρεθεί μαζί με τους συμπολεμιστές του στην περιοχή του Αγίου Παύλου και των Κεντρικών Φυλακών.
Τα παλλικάρια της Εθνικής Φρουράς μάχονται με σθένος και δεν κάνουν ούτε βήμα πίσω από τις θέσεις. Με λεβεντιά πρωτόγνωρη ανάμεσά τους και ο Γιωρκής, ο οποίος με το θάρρος και την παλικαριά του κοιτάζει στα μάτια τον θάνατο.
Ακάλυπτος, θα κρατήσει στις θέσεις τους καθηλωμένους, με το οπλοπολυβόλο του, τους Τούρκους. Το σπίτι στο οποίο ήταν οχυρωμένος μαζί με συμπολεμιστές του περικυκλώνεται και λαμβάνουν διαταγή να συμπτυχθούν, αρνείται να ακολουθήσει του συντρόφους του. Αναμένει τον εχθρό σαν άξιο τέκνο της πατρίδας.
Ο Κώστας Λυσή του Χριστοφή και της Μαρίας, γεννήθηκε στη Σωτήρα στις 2 Απριλίου του 1954 και ήταν το τέταρτο παιδί από τα επτά της αγροτικής οικογένειάς του. Αποφοιτώντας από το Δημοτικό της Σωτήρας το 1966, στη συνέχεια θα πάει στην Τεχνική Σχολή Αμμοχώστου και ακολούθως στην Ιδιωτική Σχολή CTL Academy, στον κλάδο της ραδιοηλεκτρολογίας, ενώ παράλληλα βοηθά τους γονείς του στα κτήματα. Τον Ιούνιο του 1972, ο Κώστας κατατάσσεται στην Εθνική Φρουρά για να υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία. Μετά τη βασική εκπαίδευση τοποθετείται στο 399 ΤΟ στο Μπογάζι.
Κατά την περίοδο της εισβολής, αρχικά το τάγμα του παίρνει διαταγή να μετακινηθεί στον Πενταδάχτυλο. Η δεύτερη εισβολή θα βρει το 399 ΤΟ παραταγμένο στην περιοχή του Βορείου Πόλου και της Μιας Μηλιάς.
Σύμφωνα με μαρτυρία, το πρωί της 14ης Αυγούστου, ο Κώστας Λυσής, ενώ βρισκόταν με άλλους συμπολεμιστές του, είδαν άρματα στα οποία διέκριναν ελληνικά σήματα. Ο Κώστας εθελοντικά προθυμοποιήθηκε να τα προσεγγίσει για να ζητήσει βοήθεια. Πλησιάζοντας ένα από αυτά, οι σύντροφοί του τον είδαν να έχει διάλογο με ένα στρατιώτη που εμφανίστηκε μέσα από το άρμα, άφησε το όπλο του καταγής, ανέβηκε στις ερπύστριες, άνοιξε το πουκάμισο του και στην συνέχεια εμφανίστηκε ένας στρατιώτης με μαύρο μπερέ ο οποίος τον πυροβόλησε σχεδόν εξ επαφής, με το παλικάρι να σωριάζεται στο έδαφος.
Ο Παναγιώτης Πασχάλη του Ζουβάνη και της Χρυστάλλας, γεννήθηκε στη Σωτήρα στις 8 Δεκεμβρίου 1955 και ήταν το τρίτο από τα εφτά παιδία της πολυμελούς οικογένειας του. Μόλις αποφοίτησε από το Δημοτικό, όπως και οι περισσότεροι νέοι της εποχής του, αναζήτησε δουλειά για προσφέρει όπως μπορούσε στην πολύτεκνη οικογένεια του. Έμαθε και εξασκούσε το επάγγελμα του κουρέα. Τον Ιανουάριο του 1973, κατετάγη στην Εθνική Φρουρά, παρότι αντιμετώπιζε εκ γενετής πρόβλημα στο πόδι που δεν του επέτρεπε να περπατά κανονικά. Τοποθετήθηκε στη 190 Μοίρα Αντιαρματικού Πυροβολικού, που στρατοπέδευε στην μονή Αχειροποιήτου στον Καραβά.
Το μαύρο πρωινό της 20ής Ιουλίου 1974, η Μοίρα παίρνει διαταγή να επανδρώσει τις θέσεις τις και να χτυπήσει τους πολυάριθμους εισβολείς. Μαζί με άλλους τέσσερις συναδέλφούς του, ο Παναγιώτης, αρχίζει να βάζει με το πυροβόλο του κατά τον τούρκικων αποβατικών.
Οι άνδρες που επανδρώνουν το πυροβόλο δέχονται τα αμέτρητα πυρά των Τούρκων κατακτητών. Από τους πέντε μόνο ο ένας καταφέρνει να διαφύγει, οι υπόλοιποι τέσσερις, ανάμεσα τους και ο Παναγιώτης, ο οποίος τραυματίστηκε στο χέρι, χάθηκαν στην περιοχή περβόλια του Πέντε Μίλι.
Ο Ευσταθίου Ευστάθιος του Πέτρου και της Δέσποινας, γεννήθηκε στους Στύλλους στις 12 Δεκεμβρίου 1945 και ήταν το έκτο από τα εννέα παιδία της οικογένειάς του. Μόλις αποφοίτησε από το Δημοτικό ασχολήθηκε με την κτηνοτροφία. Το 1973 παντρεύεται την Ελένη Μαρτή από τη Σωτήρα και ένα χρόνο αργότερα θα αποκτήσουν ένα κοριτσάκι. Η χαρά του νεαρού ζεύγους θα κρατήσει για λίγες μόνο μέρες καθώς, ξέσπασε ο πόλεμος. Τα αδέρφια παίρνουν τον δρόμο της προσφυγιάς και από την πρώτη στιγμή ο Ευστάθιος βρίσκεται στο πλευρό τους.
Στις 16 Αυγούστου, ακούγοντας μια πληροφορία ότι οι Τούρκοι ακόμη δεν είχαν εισέλθει στους Στύλλους, ο Ευστάθιος μαζί με τον αδερφό του Αντώνη θα αποφασίσουν να πάνε την επόμενη μέρα στο χωριό τους. Συνοδευόμενοι από τον συγχωριανό τους Μιχάλη Ζανέττο, κατάφεραν να φθάσουν στο χωριό της Μεσαορίας, όπου θα συλληφθούν από τούρκικη περίπολο. Αρχικά μεταφέρθηκαν σε στρατώνα ηλικίας στην Έγκωμη έξω από την Αμμόχωστο και στη συνέχεια στο Πραστειό. Στην περιοχή εκείνη, οι Τούρκοι κρατούν 13 άνδρες άμαχους τους οποίους φορτώνουν σε φορτηγό για να τους μεταφέρουν στην Αμμόχωστο.
Σύμφωνα με μαρτυρία, στα μισά του δρόμου, καταμεσής του Μεσαρίτικου Κάμπου, το φορτηγό σταματά, και ο τουρκοκύπριος δάσκαλος από το χωριό Αλόα μαζί με τούρκους στρατιώτες εκτελούν εν ψυχρώ τους εννέα από τους 13 ομήρους, ανάμεσα τους και ο Ευστάθιος. Οι άλλοι τέσσερις κατάφεραν να γλιτώσουν τρέχοντας στα χωράφια ή προσποιούμενοι τους νεκρούς.
Ο Γεώργιος Πάτσιης του Κωνσταντίνου και της Μαρίας ήταν έγγαμος και είχε υιοθετήσει ένα κορίτσι. Γεννήθηκε στη Σωτήρα στις 30 Ιουλίου 1912. Πριν από την τουρκική εισβολή του 1974 διέμενε με τη σύζυγό του και τη θετή κόρη του στον Άγιο Μέμνονα Αμμοχώστου, ενώ εξασκούσε το επάγγελμα του ψαρά για να θρέψει την οικογένειά του.
Εγκλωβίστηκε στον Άγιο Μέμνονα όταν αυτός καταλήφθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα, παρόλα αυτά κατόρθωσε στις 21 Αυγούστου 1974, μαζί με την οικογένειά του και άλλους γείτονες να φτάσει στη Σωτήρα.
Την επόμενη μέρα, στις 22 Αυγούστου 1974, στην προσπάθειά του να μεταβεί στην οικία του στον Άγιο Μέμνονα με σκοπό να μεταφέρει είδη πρώτης ανάγκης, τουρκικά στρατεύματα τον συνέλαβαν και, έκτοτε, αγνοείται η τύχη του.
Ο Νικολέττη Κυριάκος (Καλλής) του Αντρέα και της Μαρίας γεννήθηκε στη Λύση το 1944. Από νωρίς αρχίζει να βοηθά τα αδέρφια του και τους γονείς του στις γεωργοκτηνοτροφικές τους εργασίες. Το 1955 η οικογένειά του προσφέρει πολλά στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της θρυλικής ΕΟΚΑ. Ο μικρός Καλλής εκτελεί καθήκοντα συνδέσμου μεταφέροντας πληροφορίες και διαταγές στους καταζητούμενους αντάρτες.
Μετά το τέλος του αγώνα εργάζεται σκληρά. Το 1964 κατατάσσεται στη νεοσύστατη Εθνική Φρουρά. Το 1969 παντρεύεται την Ελένη Ηλία από τη Σωτήρα, με την οποία αποκτούν ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Ο φιλόπονος και εργατικός νέος δουλεύει ακατάπαυστα για να μην λείψει τίποτα στην οικογένειά του. Τα όνειρα του ιδίου και της οικογένειάς του γκρεμίζονται το μαύρο πρωινό της 20ής Ιουλίου 1974. Μετά την εκδήλωση της εισβολής παρουσιάζεται στο 366 Τάγμα Επιστρατεύσεως στο Πραστείο Αμμοχώστου. Την 24η Ιουλίου μετακινούνται στην περιοχή του Αγίου Παύλου Λευκωσίας.
Μετά την έναρξη της Β’ φάσης της εισβολής, το ηρωικό τάγμα, αποτελούμενο κυρίως από εφέδρους από τα Κοκκινοχώρια και την Αμμόχωστο, καλείται να υπερασπιστεί την άδεια πρωτεύουσα και να σώσει το γόητρο της Εθνικής Φρουράς. Μια φούχτα ηρωικοί έφεδροι μάχονται με τα λιανοντούφεκα τους απέναντι στους υπέρμετρους και βαριά εξοπλισμένους εισβολείς. Με σθένος πολεμούν για δυο μερόνυχτα κρατώντας τις θέσεις τους και αποκρούοντας του Τούρκους. Ανάμεσά τους και ο Καλλής, τον οποίο βρίσκει ο χάροντας το πρωί ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, 15 Αυγούστου.
Ενταφιάζεται σε πρόχειρο κοιμητήριο, μαζί με άλλους ελληνοκύπριους στρατιώτες. Το καλοκαίρι του 2000 γίνεται εκταφή των οστών και επιβεβαιώνεται η ταυτότητά του με τη μέθοδο του DNA. Στις 8 Οκτωβρίου του ιδίου έτους τάφηκε με τιμές που αξίζουν στο μέγεθος της θυσίας του στη Σωτήρα, γενέτειρα της γυναίκας του και τον παιδιών του.
Ο Ποταμού Κυριάκος του Χριστοφή και της Θέκλας γεννήθηκε στη Σωτήρα στις 5 Ιουλίου 1942. Μόλις αποφοιτά από το Δημοτικό Σχολείο αρχίζει να εργάζεται στα χωράφια. Το 1964 νυμφεύεται με την Ελένη Αντώνη Μελέτη. Μετά την τουρκοανταρσία του 1963 και τη δημιουργία της Εθνικής Φρουράς, καλείται στο στρατό και υπηρετεί για ένα χρόνο θητεία. Μετά την απόλυσή του ασχολείται με τη γεωργία ενώ παράλληλα εργάζεται και στα λεωφορεία. Το πρωί της 20ης Ιουλίου κατατάγεται ως έφεδρος και πολεμά στην Αμμόχωστο.
Στις 14 Αυγούστου, και ενώ προηγουμένως ο Κυριάκος ένιωσε το θανάσιμο προαίσθημα, ξεσπά η δεύτερη φάση της εισβολής. Στην προσπάθειά του να μετακινήσει ένα ημιφορτηγό όχημα δέχεται το εχθρικό βόλι.
Κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του σε ένα πρόχειρο νοσοκομείο στη συνοικία της Ακρόπολης, ο Κυριάκος ξεψυχά στα χέρια του συμπολεμιστή του Δημήτρη Βαλιαντή.
Ο Αναστάση Χριστοφής του Παναγιώτη και της Σταυρινής γεννήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 1954 στη Σωτήρα και ήταν το τρίτο από τα έξι παιδιά της οικογένειάς του. Φοίτησε στο Δημοτικό σχολείο Σωτήρας από το 1960 μέχρι το 1966. Στην ηλικία των δώδεκα χρόνων άρχισε δουλειά στις οικοδομές.
Τον Γενάρη του 1973 κατατάγηκε στο ΚΕΝ Καράολου και μετά την εκπαίδευσή του τοποθετήθηκε στο 251 Τάγμα Πεζικού με έδρα την περιοχή της Γλυκιώτισσας στην Κερύνεια. Λίγες μέρες πριν απολυθεί ξημερώνει η αποφράδα 20ή Ιουλίου.
Οι τούρκικες ορδές βρίσκονται ακριβώς απέναντι από τις ακτές της Κερύνειας. Σε λίγη ώρα επικρατεί κόλαση πυρός. Στη μονάδα δίνεται διαταγή να φύγει αμέσως στους χώρους διασποράς της για να αντιμετωπίσουν τους εισβολείς. Σε λίγο χρονικό διάστημα, οι άνδρες του 251 Τ.Π. έφθασαν σε περιοχή μεταξύ των χωριών Κάρμι και Τριμίθι. Γύρω στις 9 το πρωί, ο λόχος του Χριστοφή προωθήθηκε στην περιοχή Πικρό Νερό και επάνδρωσε αμυντικές θέσεις. Η δίψα ήταν βασανιστική. Ο Χριστοφής, μαζί με ένα άλλο συστρατιώτη του, απομακρύνονται σε μια προσπάθεια να βρουν νερό για τις ανάγκες του λόχου, μετά από οδηγία του λοχία τους. Ταυτόχρονα, ο λόχος δέχεται μεγάλη επίθεση από τους εισβολείς και αναγκάζεται να υποχωρήσει.
Έκτοτε, στιγμή κατά την οποία ο Χριστοφής ερευνούσε την περιοχή για νερό ενώ ο λόχος του υποχωρούσε υποχρεωτικά, δεν είχε δώσει σημεία ζωής και η τύχη του αγνοείτο.
Τα λείψανα του Χριστοφή εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή Κερύνειας, στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου.
Την Κυριακή, 7 του Μάρτη του 2010, τελέστηκε η κηδεία του ήρωα και η γενέτειρα του Σωτήρα δέχθηκε στα σπλάχνα της τα λείψανα του άξιου τέκνου της
Ο Θεοδούλου Μιχαλάκης του Ανδρέα και της Μερόπης γεννήθηκε το 1956 και ήταν το έβδομο στη σειρά από τα δέκα παιδιά του Ανδρέα και της Μερόπης Θεοδούλου από την Αμμόχωστο.
Μετά την αποφοίτηση από το δημοτικό ρίχτηκε στη βιοπάλη. Τον Γενάρη του 1974 κατατάχθηκε στην Εθνική Φρουρά για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Μετά τη βασική εκπαίδευση, τοποθετήθηκε ως οδηγός στην 173 Μοίρα Αντιαρματικού Πυροβολικού, με έδρα τον Καράολο.
Στις 20 Ιουλίου, ημέρα της τουρκικής εισβολής, η Β΄ Πυροβολαρχία της Μοίρας στην οποία υπηρετούσε ο Μιχαλάκης και η Γ΄ Πυροβολαρχία μετακινήθηκαν κατόπιν διαταγής στην περιοχή Μιάς Μηλιάς. Ο Μιχαλάκης Θεοδούλου, μαζί με τους υπόλοιπους στρατιώτες της ομάδας του, πήραν θέσεις μάχης ανάμεσα της Μιας Μηλιάς και του τουρκοκυπριακού χωριού Χαμίτ Μάνδρες.
Στις 14 Αυγούστου, με την έναρξη της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής, ισχυρές τουρκικές δυνάμεις υποστηριζόμενες από μεγάλο αριθμό αρμάτων μάχης, αλλά και την πολεμική αεροπορία, εξαπολύουν μεγάλη και συντονισμένη επίθεση εναντίον των θέσεων της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή Μιάς Μηλιάς.
Οι μάχες που ακολούθησαν ήταν σφοδρές και άνισες. Ο Μιχαλάκης μαζί με τους συναδέλφους του μάχονται ηρωικά. Λόγω της αριθμητικής υπεροχής και της υπεροπλίας του εισβολέα διατάσσεται η οπισθοχώρηση και ανασυγκρότηση της μονάδας. Ο Μιχαλάκης Θεοδούλου μαζί με άλλους στρατιώτες αφού ανέβασαν δύο τραυματισμένους συναδέλφους τους σ’ ένα φορτηγό, ανεβαίνουν κι’ αυτοί και κατευθύνονται προς την Αμμόχωστο. Κοντά στη διασταύρωση προς το Παλαίκυθρο, το στρατιωτικό φορτηγό ακινητοποιείται από μηχανική βλάβη, έτσι ο Μιχαλάκης και οι υπόλοιποι στρατιώτες το εγκαταλείπουν.
Εκείνη τη στιγμή περνάει ένα Land Rover της Εθνικής Φρουράς το οποίο παρέλαβε τους δύο τραυματίες και ένα ακόμη στρατιώτη λόγω χώρου. Ο Μιχαλάκης Θεοδούλου και οι υπόλοιποι παραμένουν στην περιοχή του Παλαικύθρου η οποία εντός ολίγου περιέρχεται υπό τον έλεγχο των τουρκικών στρατευμάτων.
Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του και η τύχη του αγνοείτο μέχρι σήμερα. Όλα αυτά τα χρόνια οι γονείς και οι συγγενείς του άδικα τον περίμεναν να επιστρέψει. Στο μεταξύ, σκοτώνεται ο πατέρας του σε αυτοκινητικό δυστύχημα το 1986 και η μητέρα του πεθαίνει το 2001. Και οι δυo φεύγουν από τη ζωή με τον καημό του αγνοούμενου Μιχαλάκη. Δύο από τα αδέλφια του πεθαίνουν επίσης, ο Γιώργος το 1972 και ο Αρτέμης το 1997.
Το 2007 τα λείψανά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή του τουρκοκυπριακού χωριού Αγιά και αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο του DNA μέσα στα πλαίσια του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης της Διερευνητικής Επιτροπής, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Ο Παντελή Αντώνης (Ράφτης) του Αντρέα και της Αναστασίας γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1955. Ήταν το πρώτο από τα πέντε παιδιά της οικογένειάς του. Μετά την αποφοίτησή του το 1967 από το Δημοτικό, φοίτησε για τέσσερα χρόνια στο Κέντρο Ανωτέρων Σπουδών Αμμοχώστου (ΚΑΣΑ). Στα 16 του χρόνια επέλεξε να ακολουθήσει την τέχνη του πατέρα του μαθαίνοντας ραπτική. Τον Γενάρη του 1974 κλήθηκε να υπηρετήσει τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά. Με τον βαθμό του δεκανέα τοποθετήθηκε στο 399 ΤΟ στο Μπογάζι, όπου τον βρήκε και το μαύρο πρωινό της 20ης Ιουλίου.
Στις 23 Ιουλίου το 399 ΤΟ, από τον Πενταδάχτυλο που βρισκόταν στην πρώτη φάση της εισβολής, μετακινήθηκε στην περιοχή της Μιας Μηλιάς. Σε ένα από τα φυλάκια της περιοχής εκείνης συνάντησε για τελευταία φορά τη μητέρα του Αναστασία στις 11 Αυγούστου.
Το πρωί της 14ης Αυγούστου το τάγμα του Αντώνη βρίσκεται ανάμεσα σε μια κόλαση πυρός. Στις 10 το πρωί αντικρίζουν απέναντι τους μια ομάδα στρατιωτών. Οι φαντάροι του 399 νομίζουν ότι είναι φίλιο τάγμα που υποχωρεί. Ο δεκανέας Παντελή σπεύδει να τους συναντήσει. Όταν τους πλησιάζει αυτοί τον λογχίζουν. Το παλικάρι γέρνει στο έδαφος.
Τα οστά του βρέθηκαν στην περιοχή της Μιας Μηλιάς και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο της ανάλυσης του γενετικού υλικού. Η κηδεία του τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αναστάσεως στη Σωτήρα, στις 8 Σεπτεμβρίου 2013.
Ο Εγγλέζου Αδάμου Αδάμος του Κυριάκου και της Ευθυμίας γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου 1955 και ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά της οικογένειάς του. Το 1967 μετά την αποφοίτηση από το Δημοτικό, άρχισε να εργάζεται ως υδραυλικός. Το 1973 κατατάγηκε στην Εθνική Φρουρά και τοποθετείται με το βαθμό του δεκανέα στο 70ό Τάγμα Μηχανικού ως ναρκαλιευτής, με έδρα το ΒΜΗ στη Λευκωσία.
Την παραμονή της εισβολής το Τάγμα του παίρνει διαταγή στην περιοχή Τρικώμου. Στις 5 Αυγούστου το Τάγμα μετακινείται στην Λάπηθο. Την επόμενη μέρα οι Τούρκοι, παραβιάζοντας την εκεχειρία, αρχίζουν ανελέητο σφυροκόπημα των θέσεων της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή του Καραβά και της Λαπήθου.
Οι άνδρες του λόχου του Αδάμου, στην προσπάθεια τους να απαγκιστρωθούν από την περιοχή, πέφτουν σε ενέδρα των Τούρκων.
Από τα 51 μέλη του λόχου οι 28 στρατιώτες αγνοούνται, ανάμεσα τους και ο δεκανέας Αδάμου Αδάμος.
Τα λείψανα του ήρωα ανευρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή Λαπήθου και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο της ανάλυσης του γενετικού υλικού.
Την Κυριακή, 10 Φεβρουαρίου 2019, τελέστηκε η κηδεία του ήρωα με όλες τις πρέπουσες τιμές και η γενέτειρα του Σωτήρα δέχθηκε στα σπλάχνα της τα λείψανα του άξιου τέκνου της.
Κυρίες και κύριοι,
Αυτή την ημέρα, από τον Δήμο της Σωτήρας, μνημονεύοντας τη θυσία των ηρωικών παλληκαριών για την ελευθερία και τη δημοκρατία της Κύπρου μας, δηλώνουμε την αγέρωχη βούλησή μας να αγωνιστούμε με όλα τα διαθέσιμα ειρηνικά μέσα για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος και την επανένωση του τόπου και του λαού μας.
Για 48 χρόνια, ο λαός της Κύπρου ζει με τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής των εδαφών της. Είμαστε όλοι μάρτυρες των επιπτώσεων από τη δημογραφική αλλοίωση που η τουρκική πλευρά προωθεί συνειδητά και με στόχευση. Κηδεύουμε τους γονείς των αγνοουμένων μας που φεύγουν στην προσφυγιά χωρίς να γνωρίζουν την τύχη των αγαπημένων τους προσώπων. Μνημονεύουμε τους Ήρωες μας. Παρακολουθούμε ανήμποροι να παρέμβουμε την καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω για την αποφασιστικότητα και τη θέληση της ελληνοκυπριακής πλευράς και του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη, με στόχο να υπάρξει κατάληξη για μια δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση. Δυστυχώς, και παρά τις επίπονες προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την αδιάλλακτη στάση της τουρκικής πλευράς και την άρνησή της να επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου για την επίτευξη μιας λύσης στη βάση των ήδη συμφωνηθέντων.
Αντ’ αυτού, αγνοώντας τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Τουρκία προτάσσει υπέρμετρες αξιώσεις, εμμένοντας στη διαχρονική της στόχευση για δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών, την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων και αναχρονιστικών εγγυήσεων, ελέγχοντας με αυτό τον τρόπο πλήρως την τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Παραβιάζοντας κάθε αρχή του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου, θέτει εν αμφιβόλω τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας επί του εδάφους και των θαλάσσιων ζωνών της, με την παραβίαση του καθεστώτος προστασίας της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου κατά παράβαση των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Κυρίες και κύριοι,
Παρά την προκλητική και αδιάλλακτη στάση που βρίσκουμε απέναντί μας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν εγκαταλείπουν τον αγώνα, αξιοποιώντας τον δρόμο της διπλωματίας και του διαλόγου, έως ότου επιτευχθεί η αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι συνθήκες ειρήνης και ευημερίας για το σύνολο του κυπριακού λαού.
Έχουμε ιστορικό χρέος και καθήκον απέναντι στους ήρωες που μνημονεύουμε σήμερα, και σε όσους έπεσαν μαχόμενοι στην πολυτάραχη Ιστορία της Κύπρου, όλοι μαζί με ενότητα, να συνεχίσουμε αδιάκοπα τον αγώνα για απελευθέρωση του νησιού μας. Φέρουμε βαριά την ευθύνη των αθάνατων ηρώων μας να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές μια επανενωμένη, ευημερούσα και ελεύθερη χώρα, όπου θα διαφυλάσσονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι βασικές ελευθερίες όλων των νόμιμων κατοίκων της, χωρίς τις επιβουλές και την παρουσία τρίτων.
Οι ήρωες της Σωτήρας προσμένουν από όλους εμάς την εκπλήρωση του καθήκοντός μας για τη δικαίωση της θυσίας τους. Κι αυτό πράττουμε, γιατί οφείλουμε να φανούμε αντάξιοι της θυσίας τους!
Δόξα και τιμή στους ήρωές μας, Αθανάση Γεώργιο, Λυσή Κώστα, Πασχάλη Παναγιώτη, Ευσταθίου Ευστάθιο, Ματσιούκκο Γεώργιο, Νικολέττη Κυριάκο, Ποταμού Κυριάκο, Αναστάση Χριστοφή, Θεοδούλου Μιχαλάκη, Παντελή Αντώνη, Εγγλέζου Αδάμου! Ας είναι αιωνία η μνήμη τους!