Ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Γιάννης Καρούσος παρουσίασε σήμερα, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού, τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου για το 2022. Μετά το πέρας της συζήτησης, ο κ. Υπουργός προέβη σε δηλώσεις στους δημοσιογράφους ως ακολούθως:
«Παρουσιάσαμε σήμερα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων για το 2022. Το Υπουργείο έχει αναλάβει την υλοποίηση έργων αξίας περίπου €1,2 δις. Πρόκειται για έργα τα οποία, είτε συμπεριλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του Υπουργείου, είτε πρόκειται για έργα άλλων υπουργείων τα οποία έχουμε αναλάβει την εκτέλεση τους.
Παρά τις ανά το παγκόσμιο δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού, η αναπτυξιακή πολιτική του Κράτους συνεχίζεται με ανοδικούς ρυθμούς. Κανένα έργο δεν ακυρώθηκε ή αναβλήθηκε. Αντίθετα, συνεχίζουμε να ωριμάζουμε, να προκηρύσσουμε και να εκτελούμε έργα τα οποία είναι σημαντικά και πολυαναμενόμενα, εδώ και δεκαετίες, από τις τοπικές κοινωνίες. Έργα τα οποία έχει εξαγγείλει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και τα έχει θέσει στις προτεραιότητες του
Χαρακτηριστικά παραδείγματα των πιο πάνω έργων αποτελούν οι αυτοκινητόδρομοι Πάφου – Πόλης και Λεμεσού – Σαϊτά που είναι υπό εκτέλεση, καθώς επίσης οι δρόμοι Λάρνακας – Δεκέλειας και Δερύνειας – Σωτήρας που βρίσκονται στο στάδιο υποβολής προσφορών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα επόμενα τρία μεγάλα έργα που θα προκηρυχτούν θα είναι οι αυτοκινητόδρομοι Αστρομερίτη – Ευρύχου και Παλαιχωρίου – Λευκωσίας, και φυσικά, το μεγαλύτερο έργο πολιτισμού στη χώρα μας, το Κυπριακό Μουσείο στη Λευκωσία.
Ταυτόχρονα, μπαίνουμε δυναμικά και στην εποχή της ηλεκτροκίνησης αφού πλέον, με την έγκριση του πλαισίου πολιτικής για την ηλεκτροκίνηση που υποβάλαμε στο Υπουργικό Συμβούλιο, προχωρούμε στην υλοποίηση σημαντικών δράσεων, όπως η επιχορήγηση για αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων αλλά και σταθμών επαναφόρτισης.
Επίσης, προχωρούμε στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για τη διαχείριση της τροχαίας κίνησης και άμβλυνση του κυκλοφοριακού προβλήματος με την εφαρμογή ευφυών συστημάτων, μέσω των οποίων θα ελέγχεται η τροχαία κίνηση σε 125 φωτο-ελεγχόμενα σημεία σε Λευκωσία και Λεμεσό. Η πιο πάνω προσφορά θα ανακοινωθεί το επόμενο τρίμηνο.
Το Υπουργείο Μεταφορών Επικοινωνιών και Έργων, ως το κατ’ εξοχήν αναπτυξιακό Υπουργείο της Κυβέρνησης, ολοκληρώνει μέσα στο 2021 και έχει υπό εκτέλεση, ή υπό προσφορά, ή θα προσφοροδοτήσει τους επόμενους 12 μήνες, έργα με συνολικό προϋπολογισμό που ανέρχεται περίπου στα €1,2 δις.
Τα έργα αυτά εμπίπτουν, είτε στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, είτε στον προϋπολογισμό άλλων υπουργείων τα οποία εκτελούνται από το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, συμπεριλαμβανομένου και του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συγκεκριμένα, έργα με προϋπολογισμό €41 εκ. θα έχουν ολοκληρωθεί μέσα στο 2021, με προϋπολογισμό €101 εκ. αφορούν έργα που βρίσκονται στη διαδικασία προσφορών, με προϋπολογισμό €398 εκ. αφορούν έργα τα οποία βρίσκονται υπό εκτέλεση και με προϋπολογισμό €644 εκ. αφορούν σε έργα τα οποία θα προκηρυχθούν ή και θα υπογραφούν τους επόμενους 12 μήνες.
Ενδεικτικά, κάποια από τα έργα που έχουν παραληφθεί ή και ολοκληρώνονται εντός του 2021 περιλαμβάνουν το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου (€9 εκ.), η Ενεργειακή Αναβάθμιση των Κυβερνητικών Κτηρίων της Πάφου (€8 εκ.), η κατασκευή του Βόρειου Παρακαμπτήριου Δρόμου Γεροσκήπου (€6.2 εκ.), η ανέγερση του νέου Πυροσβεστικού Σταθμού της Λεμεσού (€5.3 εκ.), η Πνευμονολογική Κλινική του Νοσοκομείου Κυπερούντας (€4.8 εκ.), η κατασκευή της Φάσης Α’ και Β’ που αφορά στην Ποδηλατική Υποδομή των Πανεπιστημίων της Λευκωσίας (€2.5 εκ.), και η αναβάθμιση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Πάφου (€2.2 εκ.).
Τα κυριότερα έργα που βρίσκονται αυτή την στιγμή υπό εκτέλεση αφορούν το δρόμο Πόλης Χρυσοχούς – Πάφου (€83.3 εκ.), τον Περιμετρικό Δρόμο Λευκωσίας (€72.3 εκ.), το Σύστημα Φωτοεπισήμανσης (€34.1 εκ.), και το Δρόμο Λεμεσού – Σαϊττά (€31.1 εκ.)
Όσον αφορά τα κυριότερα έργα που βρίσκονται σε διαδικασία προσφορών, θα ήθελα ενδεικτικά να αναφέρω τα Κεντρικά Γραφεία του Κτηματολογίου (€22 εκ.), το δρόμο Λάρνακας – Δεκέλειας (€20.8 εκ.), τη βελτίωση του δρόμου Σωτήρας – Δερύνειας (€16 εκ.), και το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αθαλάσσας (€13 εκ.).
Τα κυριότερα έργα του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων που πρόκειται να προκηρυχθούν / υπογραφούν περί τα τέλη του 2021 και εντός του 2022 αφορούν το νέο Κυπριακό Μουσείο (€136 εκ.), τον αυτοκινητόδρομο Αστρομερίτη – Ευρύχου (€80 εκ.), τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Παλαιχωρίου (Τμήμα Ανάγιας – Αγροκηπιάς) (€72 εκ.), την κατασκευή των στάσεων και των στεγάστρων των λεωφορείων (€45 εκ.), και τη Φάση Β3 του Περιμετρικού Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας (€26 εκ.).
Όσον αφορά τα κυριότερα έργα άλλων Υπουργείων, αναμένεται όπως το 2022 να προκηρυχθούν / υπογραφούν το έργα που αφορούν το Κρατικό Χημείο (€63 εκ.), το Νέο Κέντρο Μεταναστών «Λίμνες» στη Μενόγεια (€60 εκ.) και η βελτίωση των λεωφόρων Ιπποκράτους και Αργυρουπόλεως (€26 εκ.).
Σημειώνεται ότι, στόχος του Υπουργείου είναι να αξιοποιηθούν πλήρως και οι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προβλέπονται για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2026 από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και την Πολιτική Συνοχής. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχουμε αναλάβει την υλοποίηση έργων και δράσεων συνολικού προϋπολογισμού €143,88 εκ , εκ των οποίων τα €89.3 εκ. αφορούν έργα και δράσεις του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων ενώ €54.58 εκ. αφορούν έργα άλλων Υπουργείων τα οποία θα υλοποιηθούν από το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων.
Τα κυριότερα έργα του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων τα οποία εμπίπτουν σε Μεταρρυθμίσεις και Επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αφορούν, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση έργων του Σχεδίου Βιώσιμης Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) με προϋπολογισμό που ανέρχεται στα €31.5 εκ., στην εφαρμογή του Σχεδίου Επιχορήγησης για την Αγορά Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων με προϋπολογισμό €30 εκ., στην εφαρμογή του Σχεδίου Απόσυρσης Ρυπογόνων Οχημάτων και Παραχώρησης Κινήτρων για Εναλλακτικούς, Χαμηλών Εκπομπών Τρόπους Διακίνησης με προϋπολογισμό €15 εκ., στην εφαρμογή του Σχεδίου Επιδότησης για Εγκατάσταση χιλίων Σημείων Επαναφόρτισης σε Δημοσίους Προσβάσιμους Χώρους, σε Επιχειρήσεις και Τοπικές Αρχές με προϋπολογισμό €4 εκ. και στην Ολοκληρωμένη Εφαρμογή Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών με την Χρήση Τεχνολογίας Ψηφιακού Δίδυμου Digital Twin με προϋπολογισμό €4 εκ.
Όσον αφορά το 2022, ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων ανέρχεται στα €423.9 εκ. Συγκεκριμένα, €388.9 εκ. αφορά τις Τακτικές και Αναπτυξιακές Δαπάνες, και €35 εκ. αφορά δαπάνες για συγχρηματοδοτούμενα έργα.
Σημειώνεται ότι, οι αναπτυξιακές δαπάνες κάτω από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Μεταφορών Επικοινωνιών και Έργων, συμπεριλαμβανομένων και των συγχρηματοδοτούμενων δαπανών για την τριετία 2022 -2024 ανέρχονται στα €504.9 εκ. Η αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών του Υπουργείου φθάνει μέχρι και 48,7% το 2023, σε σχέση με το 2021, ήτοι από €126,2 εκ. το 2021, στα €145,1 εκ. το 2022, στα €187,7 εκ. το 2023, και στα €172,1 εκ. το 2024.
Επιπρόσθετα των πιο πάνω, θα ήθελα να επισημάνω ότι, στο πλαίσιο της προσπάθειας άμβλυνσης του κυκλοφοριακού προβλήματος, το Υπουργείο μου προχωρεί με την υλοποίηση διαφόρων καινοτόμων λύσεων. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται η εγκατάσταση του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου της Αστικής Κυκλοφορίας, τα γνωστά σε όλους μας ως «έξυπνα φώτα», η δημιουργία λεωφορειολωρίδων στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας στην ευρύτερη αστική περιοχή της Λευκωσίας, η προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου, η βελτίωση και δημιουργία νέων υποδομών για τις Δημόσιες Επιβατικές Μεταφορές και η σύναψη νέων Συμβάσεων για τις Δημόσιες Επιβατικές Μεταφορές. Επίσης έχει υπογραφεί πριν από λίγες μέρες, το Συμβόλαιο που αφορά στη μελέτη για το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας Λευκωσίας. Ένα από τα πρώτα παραδοτέα του συγκεκριμένου συμβολαίου αφορά σχετική μελέτη, βάσει της οποίας θα εξεταστεί κατά πόσον, πιθανή αλλαγή στα ωράρια εργασίας, τόσο των δημοσίων υπαλλήλων, όσο και του προσωπικού άλλων υπηρεσιών, θα επηρεάσει το κυκλοφοριακό.
Όσον αφορά την Οδική Ασφάλεια, θα ήθελα να υπογραμμίσω την εγκατάσταση και λειτουργία του Συστήματος Καμερών Φωτοεπισήμανσης και το Σχέδιο Επιχορήγησης Αγοράς Προστατευτικού Εξοπλισμού για τους Μοτοσικλετιστές. Προωθούμε επίσης επιπρόσθετες δράσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως η ρύθμιση της οδήγησης μοτοσυκλέτας με μαθητική άδεια μόνο με συνοδεία εκπαιδευτή, ο υποχρεωτικός προστατευτικός εξοπλισμός για μοτοσικλετιστές που χρησιμοποιούν μοτοσυκλέτες για επαγγελματικούς σκοπούς και ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τις Σχολές και Εκπαιδευτές οδηγών. Επίσης, έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και έχει προωθηθεί προς τη Βουλή, ο Περί Διαχείρισης της Ασφάλειας των Οδικών Υποδομών (τροποποιητικός) Νόμος του 2021, βάσει του οποίου υιοθετείται η σχετική αναθεωρημένη ευρωπαϊκή οδηγία με κύριο υπόβαθρο την υιοθέτηση της στρατηγικής του ασφαλούς συστήματος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών που έχει αναλάβει το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων για τον εκσυγχρονισμό των διαφόρων Νομοθεσιών που σχετίζονται με το έργο του Υπουργείου, έχουν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και έχουμε ήδη προωθήσει προς στη Βουλή, σημαντικά νομοθετήματα όπως τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας περί Ηλεκτρισμού, και τη Ρύθμιση της Χρήσης των Συσκευών Προσωπικής Κινητικότητας (eScooter). Παράλληλα, ετοιμάζουμε σχετικές τροποποιήσεις για την αντιμετώπιση της πειρατείας στα ταξί, καθώς επίσης υποχρεωτική δήλωση και εγγραφή στο πιστοποιητικό εγγραφής, των οχημάτων που εμπλέκονται σε οδικές συγκρούσεις.
Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στην πρωτοβουλία που ανέλαβε το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και αφορά στην επαναλειτουργία και ανάπτυξη της αεροπορικής συνδεσιμότητας αλλά και του τομέα των κρουαζιέρων εν καιρώ πανδημίας.
Σχετικά με την αεροπορική συνδεσιμότητα, είναι ήδη ευρέως γνωστά, τόσο το Σχέδιο Δράσης για τη Σταδιακή Επανέναρξη των Πτήσεων προς και από τους Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου και Επαναλειτουργίας Αερολιμένων, όσο και τα σχετικά Πρωτόκολλα και το Cyprus Flight Pass, τα οποία δημιουργήθηκαν και εφαρμόστηκαν με επιτυχία από το Υπουργείο, καθότι πετύχαμε να προσελκύσουμε νέες αεροπορικές εταιρείες και να έχουμε περισσότερα δρομολόγια σε σχέση με το 2019. Συγκεκριμένα το 2021 έχουμε 158 δρομολόγια, σε 40 χώρες από 62 αεροπορικές εταιρείες με μέση πληρότητα το 71,83%.
Σε ότι αφορά τον τομέα τον κρουαζιέρων, η έγκαιρη ετοιμασία σχετικών πρωτοκόλλων λειτουργίας των λιμανιών αλλά και άλλων δράσεων, σε συνεργασία με άλλα Υπουργεία (Υπουργείο Υγείας, Υφυπουργείο Ναυτιλίας και Υφυπουργείο Τουρισμού), και οι οποίες αφορούσαν την επανεκκίνηση των κρουαζιέρων στα κυπριακά λιμάνια, επέφεραν θετικά αποτελέσματα καθότι συγκεκριμένος αριθμός εταιρειών επέλεξε το λιμάνι Λεμεσού ως βάση για κάποια από τα μεγαλύτερα κρουαζιερόπλοια στον κόσμο. Επιπρόσθετα, κάποιες άλλες εταιρείες επέλεξαν το λιμάνι Λεμεσού ως ενδιάμεσο σταθμό των κρουαζιέρων που διενεργούν. Συγκεκριμένα, το 2021 είχαμε 74 επισκέψεις κρουαζιερόπλοιων στα λιμάνια μας ενώ για το 2022 υπολογίζουμε να αυξηθούν στις 161.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, πιστεύω ακράδαντα ότι ο αυξημένος και προσεκτικά σχεδιασμένος προϋπολογισμός του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, για την περίοδο 2022 – 2024, θα ενισχύσει περαιτέρω τις υποδομές της χώρας μας και θα επιφέρει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, στην ασφαλή μετακίνηση των πολιτών, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που έχει θέσει η Κύπρος και οι οποίοι αφορούν, σε ένα μεγάλο βαθμό, στη μείωση των ρύπων που προέρχονται από τις μεταφορές.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών καθώς επίσης την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων για την άψογη μεταξύ μας συνεργασία. Επίσης να εκφράσω της ευχαριστίες μου σε όλο το προσωπικό του υπουργείου καθώς αυτά που παρουσιάσαμε σήμερα δεν θα ήταν δυνατά χωρίς την σκληρή και αποτελεσματική τους δουλειά.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Σταύρο Μιχαήλ, για την πολύτιμη συνεργασία που είχαμε μέχρι στιγμής. Σήμερα είναι η τελευταία φορά που ο κ. Μιχαήλ παρευρίσκεται στην Επιτροπή Οικονομικών για την παρουσίαση του προϋπολογισμού του Υπουργείου, καθότι αφυπηρετεί πολύ σύντομα.