Η δημοσίευση βασίστηκε στα αποτελέσματα διεθνούς ημερίδας που διοργανώθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, σε συνεργασία με την Εκκλησία της Κύπρου και το Κυπροαμερικανικό Αρχαιολογικό Ερευνητικό Ινστιτούτο. Η ημερίδα ασχολήθηκε με το εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών και υπογράμμισε την αξία των κοινών προσπαθειών πολλών οργανώσεων και εμπειρογνωμόνων στον τομέα της καταπολέμησης του παγκόσμιου αυτού προβλήματος.

Τα τελευταία χρόνια, όπως ανέφερε στην ομιλία του ο κ. Υπουργός, η παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών και η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδιαίτερα στην γεωγραφική περιοχή στην οποία βρίσκεται Κύπρος, κλιμακώνεται επικίνδυνα. Κύρια αιτία, πρόσθεσε, αποτελούν οι πολλές ένοπλες συγκρούσεις και οι ασταθείς πολιτικές καταστάσεις που επικρατούν .

Η πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου, τόνισε, αποτελεί συνεχές θύμα αυτών των εξελίξεων. «Η τουρκική εισβολή και η κατοχή του ενός τρίτου των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας έπληξαν και συνεχίζουν να πλήττουν την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού. Μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι έχουν παραμεληθεί, καταστραφεί και λεηλατηθεί, ενώ μεγάλης σημασίας αρχαιότητες εξακολουθούν να αγνοούνται λόγω παράνομης διακίνησης τους» σημείωσε ο κ. Δημητριάδης. Επισήμανε ωστόσο ότι τα τελευταία χρόνια είχαμε κάποιες πολύ θετικές εξελίξεις, αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας, του αμοιβαίου σεβασμού και της κατανόησης μεταξύ των χωρών και τις άοκνες προσπάθειες κυβερνητικών οργανώσεων, της Εκκλησίας της Κύπρου, ιδιωτικών ιδρυμάτων και πολιτών. Μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις, ανέφερε, ήταν ο επαναπατρισμός κυπριακών αρχαιοτήτων από το Μόναχο.

«Ως αποτέλεσμα αυτού, 173 εκκλησιαστικά αντικείμενα που είχαν αφαιρεθεί παράνομα από πολυάριθμες βυζαντινές και μεσαιωνικές εκκλησίες στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και είχαν καταλήξει στη Γερμανία, επαναπατρίστηκαν το Νοέμβριο του 2013 και εκτίθενται προσωρινά στο Βυζαντινό Μουσείο του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ, Λευκωσία, μέχρι την ημέρα που θα είναι δυνατό να επιστρέψουν στην αρχική τους θέση», σημείωσε ο κ. Υπουργός. Εξαιρετικής σημασίας εξελίξεις συνιστούν επίσης η ενίσχυση της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και η σύναψη διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες για να επιβάλλουν ελέγχους για πολιτιστικά αγαθά που έχουν εξαχθεί παράνομα από τη χώρα προέλευσης τους. Μια τέτοια συμφωνία, τόνισε ο κ. Δημητριάδης υπογράφηκε τον Ιανουάριο του 2013 μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελβετίας.

«Η υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας, μαζί με την ανανέωση του μνημονίου συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και ΗΠΑ (τον Ιούλιο του 2012), καθώς και η υπογραφή παρόμοιας συμφωνίας με την Κίνα (τον Οκτώβριο του 2013), σχετικά με την επιβολή περιορισμών στις εισαγωγές κυπριακών αρχαιολογικών αντικειμένων, αποτελούν εξαιρετικά σημαντικά βήματα προς την ενίσχυση της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου» ξεκαθάρισε ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων.

Εξέφρασε δε την ειλικρινή εκτίμησή του για την υποστήριξη και τη συνεργασία της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και συγκεκριμένα της Ελβετικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτισμού η οποία χρηματοδότησε τη δημοσίευση του Τμήματος Αρχαιοτήτων.

Καταλήγοντας εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η έκδοση του Τμήματος Αρχαιοτήτων θα αποδειχθεί πολύτιμη στην προσπάθεια της Κύπρου για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών.